28 maart 2024

1 april!

Lumey, opper-watergeus

Credit: Public Domain

Menig vader en moeder zal vanochtend op grondige wijze met zout in de thee, vlekken op het overhemd of pantoffels vol krantenpapier gemerkt hebben wat voor dag het vandaag is: 1 april! In Nederland hebben we al eeuwen het idee dat wij de uitvinders zijn van die bijzondere humorvolle dag en dat de oorsprong begon op 1 april 1572, toen Fernando álvarez de Toledo, oftewel de Spaanse hertog van Alva, het vestingsstadje Den Briel aan de Watergeuzen verloor. Maar het feit dat ook buiten Nederland 1 aprilgrappen worden gemaakt én dat deze al voor 1572 traditie waren, spreekt deze verklaring tegen. In Frankrijk heette dit poisson d’avril. In Engelstalige landen wordt het April Fool’s Day genoemd, de Duitsers spreken van Narrentag en de Russen hebben het over Dyen’ Doeraka, letterlijk vertaald: de dag van de dommerik). In sommige Vlaamse streken spreekt men over verzenderkesdag, de dag waarop je iedereen tracht ergens heen te zenden om ze beet te nemen [1]aldus de informatie van Wikipedia hierover; ik verzin ’t allemaal niet zelf. Het interessante van de 1 april geschiedenis is dat deze hoogstwaarschijnlijk z’n oorsprong vindt in de zonnestand. In de vroege middeleeuwen was het gebruikelijk dat er rondom de lente-equinox, het moment dat de Zon van Zuid naar Noord door de hemelecliptica gaat, een periode van festiviteiten was. Die begon op 25 maart, toen nieuwjaarsdag, en eindigde op 2 april. De Romeinen hadden in 153 voor Christus 1 januari als start van het nieuwe jaar aangewezen, maar de monnik Dionysius Exiguus, degene die de geboorte van Jezus Christus als startmoment voor de christelijke kalender invoerde, wilde 25 maart als nieuwjaarsdag. Da’s in de katholieke kerk de dag van de annunciatie, d.w.z. de dag dat Maria van Gabriël te horen kreeg dat God haar uitverkoren had om de moeder van zijn Zoon te worden [2]aldus de informatie van Wikipedia hierover; ik verzin ’t wederom niet zelf.  En aldus was 1 april de laatste dag van de lente-festiviteiten, die vergelijkbaar zijn met de midwinterfeesten die vanaf 25 december startten en tot 1 januari duurden. In de Franse naam voor 1 april, poisson d’avril, zit het woord vis en dat schijnt weer te maken te hebben met het feit dat de Zon in april het sterrenbeeld vissen verlaat. Kortom, het wordt tijd dat we die jonge gasten die ons zondagmorgen de hele tijd in de maling zitten te nemen eens wat sterrenkundig verantwoord historisch besef bijbrengen 😉

Voetnoten

Voetnoten
1 aldus de informatie van Wikipedia hierover; ik verzin ’t allemaal niet zelf
2 aldus de informatie van Wikipedia hierover; ik verzin ’t wederom niet zelf
Share

Speak Your Mind

*