Bruine dwergpulsars ontdekt

We kenden al de bruine dwergen en de pulsars. Een bruine dwerg ^[1]even voor de goede orde: bruine dwergen zijn in werkelijkheid rood 😯 . Hoezo verwarrend. Waarom worden ze dan geen rode dwergen genoemd? Nou eenvoudig omdat die naam al vergeven is aan een andere … Lees verder is een hemellichaam dat kleiner is dan een ster, maar groter dan een planeet. Bij een bruine dwerg is z’n massa  van hooguit 0,08 zonsmassa te licht om kernfusie van waterstof op gang te brengen. Een pulsar is een snel ronddraaiende neutronenster van minstens 1,4 zonsmassa die elektromagnetische straling uitzendt in de vorm van snelle pulsen. Twee objecten die in de verste verte niet op elkaar lijken. Tot voor kort tenminste, want deze week maakten sterrenkundigen bekend dat ze bruine dwergen hebben ontdekt die periodieke radiostraling uitzenden, die net als bij pulsars als een soort van vuurtoren in bundels rondzwaaien. Daarbij werd gebruik gemaakt van de Very Large Array (VLA) radio telescoop van de National Science Foundation (in de VS). In 1995 werd de eerste bruine dwerg ontdekt. Sindsdien kennen we enkele dozijn van die ‘mislukte sterren’. Tot 2001 dacht men dat ze geen radiostraling uitzenden, alleen héél zwak optische straling. Maar in dat jaar zag men bij één bruine dwerg een radio-uitbarsting. Onder leiding van Gregg Hallinan van de Nationale Universiteit Galway (Ierland) ging men met de VLA verder studeren en zo ontdekte men drie bruine dwergen die periodiek radiostraling uitzenden. De radiostraling wordt in bundels uitgezonden vanaf de magnetische polen van de dwergen.

Hallinan en z’n team denken dat deze combinatie van radiostraling en het magnetisch veld hetzelfde werkt als bij planeten zoals de Aarde en Jupiter. Ook daar gaan electronen door het magnetische veld radiostraling produceren, dat vervolgens versterkt wordt door natuurlijke masers, net zoals licht door lasers wordt versterkt. In de foto hiernaast zien we één van de drie ontdekte bruine dwergpulsars, met de fraaie naam 2MASSW J0746425+2000321. Een verschil tussen echte pulsars en de bruine dwergvariant is dat de pulsars zeer snel roteren, van enkele keren tot een paar honderd keer per seconde, terwijl de bruine dwergpulsars ééns per 2 á  3 uren roteren. Rustige kosmische vuurtorens dus. Zachtjes aan, dan breekt het lijntje niet, hoor je ze denken. Bron: Spaceflight Now.