28 maart 2024

Tot aan T=0

bojowald_bouncegold.jpg

Credit: Martin Bojowald

In de Verenigde Staten is de nodige discussie ontstaan na het nieuws dat Martin Bojowald, assistent-professor sterrenkunde op de Penn Universiteit, er in is geslaagd om met behulp van de zgn. Loop Quantum Gravitatie (LQG) het heelal te beschrijven tot aan het magische moment T=0, het tijdstip van de Big Bang zelf. Eerdere modellen van het allervroegste heelal kwamen nooit verder dan T=10-43 seconden, de Plancktijd die de grens markeert waarop de natuurwetten van de quantummechanika nog werkzaam zijn. Vroeger dan die limiet kwam men tot nu toe niet [1]al moet ik zeggen dat een jaar geleden drie sterrenkundigen van dezelfde Penn-Universiteit volgens mij ook al tot T=0 kwamen; ik heb dit al gemeld bij Phil Plait van de Bad Astronomy Blog, dus ik ben … Lees verder en da’s ook niet zo verwonderlijk, want op T=0 heb je te maken met oneindig grote dichtheden en temperaturen in een oneindig klein volume. Het ultieme horror vacui voor kosmologen om het zo maar even te zeggen. Maar niet voor Bojowald dus. Die heeft genoemde LQG toegepast, een vorm van quantum-gravitatie die ik alhier al heb beschreven (zoek ’t zelf maar es op via zoeken) en daarmee komt hij wel degelijk met eindige waarden voor T=0. Opmerkelijk daarin is dat het Volume niet oneindig is. Sterrenkundigen hebben het idee dat het huidige heelal is voorafgegaan door een vorig heelal, dat na een fase van inkrimpen een toestand bereikte van oneindige parameters. Maar Bojowald’s berekeningen laten zien dat het volume >0 blijft. In de figuur hierboven zie je het gevisualiseerd: op de horizontale as de tijd en op de vertikale as het volume. Z’n conclusie is wel dat op geen enkele wijze valt terug te rekenen hoe het voorgaande heelal er uit moet hebben gezien. De Big Bang is een dusdanige husselaar en het onzekerheidsprincipe van Werner Heisenberg schijnt in z’n verhaal ook een rol te spelen, dat informatie over het heelal dat voorkwam tijdens T<0 niet meer te achterhalen valt. Nou ja, daar valt mee te leven, toch? Ik heb de hele avond last van problemen met m’n draadloze verbinding 🙁 én ik heb ook nog tussendoor naar Michaella Krajicek gekeken 🙂 dus veel aandacht/tijd/compassie/etc… voor deze blog was er niet. Sorry, morgen beterschap. Bron: Penn State Universiteit.

Voetnoten

Voetnoten
1 al moet ik zeggen dat een jaar geleden drie sterrenkundigen van dezelfde Penn-Universiteit volgens mij ook al tot T=0 kwamen; ik heb dit al gemeld bij Phil Plait van de Bad Astronomy Blog, dus ik ben benieuwd wat dat oplevert
Share

Speak Your Mind

*