29 maart 2024

Gravasterren: de alternatieve zwarte gaten

Model van gravasterren

Credit: Pawel Mazur (Universiteit van South Carolina,VS) en Emil Mottola (Los Alamos National Laboratory, VS)

Sterrenkundigen worstelen al jaren met hét probleem van zwarte gaten: de singulariteit, de kern van het zwarte gat met een oneindig klein volume en een oneindige dichtheid. De ruimte-tijd erin is oneindig sterk gekromd en ruimte en tijd houden daar op te bestaan, met als gevolg dat de natuurwetten daar ook niet meer geldig zijn. Sterrenkundigen (en andere wetenschappers ook) zitten niet graag opgescheept met plekken waar de natuurwetten niet meer gelden. Om die laatste reden is er een alternatief bedacht voor zwarte gaten waarin een dergelijke singulariteit niet voorkomt: de gravasterren (gravastars [1]van GRAvitational VAcuum STAR. in ’t Engels), zoals voorgesteld door Pawel Mazur (Universiteit van South Carolina,VS) en Emil Mottola (Los Alamos National Laboratory, VS) in 2001. Net als zwarte gaten ontstaat een gravaster door een gravitationele ineenstorting (kollaps). Maar het grote verschil is dat bij de kollaps van een gravaster de ruimte zelf een fase-overgang meemaakt die de kollaps doet stoppen. In de kern ontstaat een soort van leegte (void in ’t Engels), een vacuum waar ruimtetijd enorm gekromd zijn en waar de ruimte een naar buiten gekeerde kracht uitoefent, vergelijkbaar met de kracht van donkere energie. Buiten die leegte zit een ultradunne en ultrakoude schil van supercompacte materie, die een vorm is van het zogenaamde Bose-Einstein condensaat, waarin alle materie verandert in een zogenaamde quantumstaat. In zo’n quantumstaat gedragen de deeltjes zich als één super-atoom. Aan de buitenkant van de gravaster is geen verschil te zien met gewone zwarte gaten. Gravasterren hebben ook een waarnemingshorizon, de grens waarbinnen de ontsnappingssnelheid groter is dan de lichtsnelheid en ontsnappen dus niet meer mogelijk is. Volgens Mazur en Mottola zou de vorming van gravasterren gepaard kunnen gaan met een enorme uitstoot van gammastraling, die op Aarde te zien zijn als gammaflitsers (Gammaraybursts, GRB’s). Kortom, een nieuw theoretisch object dat als alternatief kan dienen voor zwarte gaten. Een heel zwikkie wetenschappelijke artikelen over gravasterren voor de astrobloglezers die zich enorm vervelen is hier te vinden. Bron: Wikipedia (Trevor, thanx for the suggestion!).

Voetnoten

Voetnoten
1 van GRAvitational VAcuum STAR.
Share

Speak Your Mind

*