29 maart 2024

Voor het eerst planeet om jonge ster ontdekt

De exoplaneet TW Hya b, die om de jonge ster TW Hya draait.

Cresdit: Johny Setiawan

Voor het eerst zijn sterrenkundigen er in geslaagd een exoplaneet te ontdekken die draait om een jonge ster. Er zijn reeds 270 exoplaneten ontdekt en de ‘jongste’ ster tot nu toe was altijd nog zo’n respectabele 100 miljoen jaar oud. Planeten hebben tijd nodig om uit een protoplanetaire schijf te ontstaan en men dacht altijd dat zoiets toch minstens 10 miljoen jaar duurt. Gelijk een sneeuwbal ontstaat zo’n planeet uit een kleine kern, die omringend materiaal aantrekt en langzaam groeit. Maar een team sterrenkundigen onder leiding van Johny Setiawan (Max Planck Institute for Astronomy in Heidelberg, Duitsland) heeft een exoplaneet ontdekt bij de ster TW Hydrae (TW Hya; ja, in ’t sterrenbeeld Waterslang, juist), die zelf nog maar 10 miljoen jaar oud is. In het spectrum van TW Hya zag men met behulp van de 2.2-meter telescoop op het La Silla Observatorium in Chili om de 3,56 dagen een kleine verstoring, hetgeen niet door de ster zelf wordt veroorzaakt. Dit wijst op een exoplaneet die om de ster heen draait. Verder onderzoek leert dat het gaat om een zware planeet, namelijk zo’n 10 Jupitermassa’s. TW Hya b, zoals de exoplaneet wordt genoemd, staat zeer dichtbij de ster, namelijk tien keer dichterbij dan Mercurius bij de Zon staat. Men vermoedt dat TW Hya b verderweg van de ster ontstaan is in gebieden met meer gas en stof, maar dat hij de afgelopen 100.000 jaar door gravitatiewerking dichterbij kwam. Er zijn overigens planeetmodellen die zeggen dat planeten ook kunnen ontstaan in minder dan 10 miljoen jaar. Het kan zelfs in een paar duizend jaar, volgens het gravitationele instabiliteitsmodel. Daarbij kunnen gasreuzen á  la Jupiter ontstaan uit ineenklappende gaswolken. Welk model nu precies van toepassing is op TW Hya b, het sneeuwbal-model of het gravitationele instabiliteitsmodel is nog niet bekend. Wordt vast en zeker vervolgd. Bron: Space.NewScientists.

Share

Speak Your Mind

*