Tweede Jupiter ontdekt

In het sterrenbeeld Hercules staat op 60 lichtjaar afstand de dwergster HD 154345 ^[1]Met z’n schijnbare helderheid van 6,74m een dankbaar object voor een verrekijker. Coördinaten: rechte klimming 17u 02m 36,40s, declinatie +47° 04′ 54,77″.. Een viertal sterrenkundigen ^[2]Te weten Jason White, Geoff Marcy, Paul Butler en Steven Vogt. zijn er in geslaagd om met de reusachtige 10-meter Kecktelescoop op Hawaiï bij die ster een planeet te ontdekken die héél erg veel op Jupiter lijkt. En dan bedoelen we niet alleen de massa van deze als HD 154345b door het leven gaande planeet, maar óók de afstand tot de centrale ster. Exoplaneten die net zo zwaar zijn als Jupiter zijn er genoeg gevonden en lichtere en zwaardere exemplaren ook. Maar het bijzondere in HD 154345b zit ‘m erin dat deze met z’n 4,2 Astronomische Eenheid afstand tot HD 154345 ongeveer dezelfde afstand heeft als Jupiter tot de Zon, die 5,2 AE bedraagt. HD 154345b is 0,95 keer zo zwaar als Jupiter en hij doet er 9 jaar over om één rondje om HD 154345 af te leggen. Jupiter’s omloop bedraagt 12 jaar. Héél veel overeenkomsten dus, die maken dat HD 154345b een tweelingbroer van Jupiter zou kunnen zijn ^[3]De ster HD 154345 lijkt overigens ook veel op onze Zon. Hij is iets lichter en kleiner.. Alle andere Jupiter-achtige exoplaneten staan allemaal veel dichter bij hun centrale ster. En waar zo’n zware gasreus zich bevindt kunnen geen aardachtige planeten zijn, zo blijkt uit diverse berekeningen. De gravitationele invloed van zo’n massief object zorgt ervoor dat een aardachtige planeet, die in massa zo’n 1/5.000e is van de gasreus, óf op de centrale ster óf uit het planetenstelsel wordt geslingerd. Tsja, het leven is soms hard. 😉 Máár in het geval van HD 154345b is de gasreus op veilige afstand van de regio rond 1 AE, alwaar aardachtige planeten kunnen ontstaan. Deze zijn nog niet ontdekt rondom HD 154345, maar dat komt omdat de instrumenten nog niet sterk genoeg zijn. Maar de omstandigheden zijn er wel ideaal voor. Daar komt bij dat het HD 154345-systeem zo’n twee miljard jaar oud is, dus vergelijkbaar met het zonnestelsel op het moment dat op Aarde het eerste microscopische leven in zee begon te ontstaan. Ja ja, voelen jullie ‘m al aankomen? Dit verhaal wordt daarom vast en zeker vervolgd! 😀 Het artikel van White, Marcy, Butler en Vogt is voor de geïnteresseerden hier te lezen. Gisteren verscheen van hun hand ook een publicatie over de ontdekking in Science.  Bron: Bad Astronomy Blog.