28 maart 2024

De Curriculum Vitae van het heelal

De WMAP heeft de volgende indrukwekkende CV van het heelal opgeleverd:

Beschrijving symbool WMAP alleen WMAP+BAO+SN*
leeftijd heelal t0 13,69 ± 0,13 miljard jaar 13,72 ± 0,12 miljard jaar
Hubble constante H0 71,9 +2,6-2,7 km/s/Mpc 70,5 ±1,3 km/s/Mpc
Leeftijd bij ontkoppeling t* 380.081 +5.843 -5.641 jaar 376.971 +3.162 -3.167 jaar
Leeftijd tijdens reïonisatie treion 427 +88-65 miljoen jaar 432 +90-67 miljoen jaar
Totale dichtheid Ωtot 1,099 +0,100-0,065 1,0050 ± 0,0061
Vergelijking van staat ω -1,06 +0,41-0,42 -0,992 +0,061-0,060
Baryondichtheid ΩB 0,0441 ± 0,0030 0,0456 ± 0,0015
Donkere energiedichtheid ΩΛ 0,742 ± 0,030 0,726 ± 0,015
Donkere materiedichtheid ΩC 0,214 ± 0,027 0,228 ± 0,013

De inhoud van het heelal vroeger en nu’t Lijken allemaal droge cijfers, maar ze vertellen een gigantisch gedetailleerd verhaal over de aard en omvang van het gehele universum. Het gaat met name om het laatste rijtje data, waarin drie sets waarnemingen zijn gecombineerd. Uit de waarnemingen blijkt ook dat de neutrino’s in het vroege heelal een belangrijke rol hebben gespeeld in de expansie. Ik zal daar in een volgend astroblogje op terugkomen. Het grafiekje laat de ‘ingrediënten’ van het vroege én huidige heelal zien, die behoorlijk afwijken van elkaar. Petje af voor de mensen die de afgelopen vijf jaar met WMAP hebben gewerkt. Bron: Lambda.*WMAP + BAO + SN staat voor de resultaten van de WMAP gecombineerd met waarnemingen aan Baryon Acoustic Oscillations (BAO) en Type Ia supernovae (SN).

Share

Speak Your Mind

*