Site pictogram Astroblogs

Enkele ster kan ringen vormen

Credit: Sabina Chita et al

Sher 25 én het model

Credit: Sabina Chita et al

Nevels met meerdere ringen rond verschillende objecten aan de hemel kunnen worden gemaakt door één enkele ster. Dit is de conclusie van onderzoek door sterrenkundigen van het Sterrenkundig Instituut Utrecht. Tot voor kort werd aangenomen dat een dubbelster verantwoordelijk moet zijn voor zulke complexe structuren. Een realistisch computermodel toont nu aan dat één enkele, roterende, zware ster ringen en kappen creëert door de interactie van de sterrenwinden die in de verschillende stadia van zijn leven zijn uitgestoten. De vorm en de samenstelling van de gasnevels bevatten informatie over de evolutie van de centrale ster. Sterren ondergaan verschillende fases van evolutie en gedurende hun leven stoten ze materiaal uit in de vorm van sterrenwinden. Aan het eind van hun leven zwellen ze op tot een rode reus. Hierbij blazen ze een massieve, langzame wind in de vorm van een grote bol. Sommige sterren worden vervolgens een blauwe reus en gaan daarbij snel om hun as draaien. In deze fase krijgt de sterrenwind de vorm van een zandloper, die sneller expandeert dan de wind van de rode reus. Op het punt waar deze zandloper met het materiaal van de bolvormige wind botst, wordt het gas verhit en begint te stralen. Dit gebeurt als eerste langs de rotatie-as van de ster en hierbij worden heldere poolkappen gecreëerd. Ook de nek van de zandloper wordt heet en daardoor zichtbaar. Het beeld dat zo ontstaat, lijkt erg op de nevel Sher 25. Uit een gedetailleerde studie van het observationele materiaal over Sher 25 en de resultaten van het computermodel blijken inderdaad opmerkelijke overeenkomsten (zie de afbeelding hierboven, waarop links een Hubblefoto van Sher 25 en rechts het model). De onderzoekers, die onder leiding stonden van promovenda Sabina Chita, trekken daaruit de conclusie dat het mogelijk is dat Sher 25 gevormd werd door een enkele roterende ster, vermoedelijk een blauwe superreus, en dat de aanname van een dubbelster dus niet noodzakelijk is om de structuur te verklaren. Een artikel van Chita et al, dat binnenkort in het vakblad Astronomy & Astrophysics verschijnt is hier te vinden en een korte, maar interessante animatie van de vorming van de ringen is daar (5,3 Mb) te vinden. Het kan niet op. 😉 Bron: Nova.
FacebookTwitterMastodonTumblrShare
Mobiele versie afsluiten