28 maart 2024

Frequentiekam gaat afstanden nauwkeurig bepalen

De frequentiekam kan spectraallijnen nauwkeurig meten

Credit: ESO.

Een internationaal team van sterrenkundigen heeft samen met het Max Planck Institute of Quantum Optics in Duitsland een methode bedacht waarmee men afstanden tot sterren zéér nauwkeurig kan bepalen. Men maakt daarbij gebruik van een zogenaamde frequentiekam, een laser die in staat is per seconde 10 miljard pulsen te geven, waarbij iedere puls 40 femtoseconde duurt met een gemiddels vermogen van 650 milliwatt. Inkomend sterlicht wordt door de laser gefilterd op spectraallijnen, die in serie worden gezet en vervolgens vergeleken met laboratoriumwaarden van de lijnen. Die wijze wordt in principe al heel lang toegepast in de spectrografie, alleen is de frequentiekam daar véél beter in, wel duizend keer nauwkeuriger dan andere methodes. Eerder schreef ik in een astroblog dat men met de frequentiekam exoplaneten wil gaan zoeken. Exoplaneten zorgen door hun gravitationele invloed voor een hele kleine schommeling in de ster waar ze omheen draaien. Die wiebels moeten als kleine variaties in het spectrum van de ster te zien zijn. Met de huidige technieken kunnen wiebels van de ster ter grootte van 1 meter per seconde worden gemeten. Met de frequentiekam moeten wiebels van enkele centimeters per seconde gevonden kunnen worden, veroorzaakt door exoplaneten ter grootte van de Aarde. Een andere toepassing van de frequentiekam ligt in de kosmologie. Men hoopt nauwkeuriger te kunnen bepalen of het heelal daadwerkelijk versneld uitdijt, zoals eerder op indirecte wijze was aangetoond door waarnemingen aan ver verwijderde supernovae. De feequentiekam moet door waarnemingen van de spectraallijnen van ver verwijderde sterrenstelsels de versnelde uitdijing ook echt kunnen zá­en, iets wat met andere methodes meer dan duizend jaar waarnemingen zou vergen. 😯 Knap staaltje van techniek, nietwaar? Bron: ScienceDaily.

Share

Speak Your Mind

*