28 maart 2024

Toeval dat we juist nu leven?

Kosmische tug of war

Kosmische tug of war. Credit: NASA, ESA, and A. Feild (STScI)

In feite wordt de levensloop van het heelal door twee krachten bepaald: aan de ene kant heb je de aantrekkende gravitatiekracht, die wordt veroorzaakt door (een beetje) gewone materie en (héél veel) donkere materie, en de afstotende antigravitatiekracht, die door de donkere energie wordt veroorzaakt [1]Je hebt ook nog andere natuurkrachten (sterke, zwakke en electromagnetische wisselwerking), maar die spelen op kosmische schaal geen rol.. De eerste acht miljard jaar in de geschiedenis van het heelal was de gravitatiekracht de sterkste van de twee, hetgeen merkbaar was aan een afnemende uitdijing van het heelal. Die zogenaamde decelleratie is waargenomen met behulp van zeer ver wegstaande supernovae, zoals SN1997ff en SN2002dd. De laatste vijf miljard jaar is echter de donkere energie met haar afstotende antigravitatie aan de winnende hand in de kosmische Tug of War en dat is merkbaar aan de versnelling in de uitdijing van het heelal, die voor het eerst werd waargenomen in 1998. De overgang decelleratie > accelleratie vond dus op 8/14e van de leeftijd van het heelal plaats (even de leeftijd van het heelal gemakshalve op 14 miljard jaar gesteld). Voor sterrenkundigen is 8/14e praktisch gesproken hetzelfde als 1. Waarom vind de overgang niet plaats over honderdveertig miljard jaar (verhouding 10) of bij een verhouding van 736.748.928? Waarom vind de overgang plaats juist op het moment dat wij, menselijk leven op de planeet Aarde, er zijn? Men spreekt van het kosmische toevalsprobleem. Wetenschappers zijn geneigd niet in toeval te geloven, maar verklaringen te zoeken voor het gelijktijdig samenvallen van het voorkomen van leven en de overgang decelleratie > accelleratie. Twee Australische sterrenkundigen, Chas Egan en Charley Lineweaver, denken de verklaring te hebben gevonden. Hun argumentatie komt er op neer dat juist nu hét geëigende moment in het heelal is dat leven zich kan ontwikkelen. Er zijn aardachtige planeten nodig om leven te laten ontstaan en die waren er niet in het stralingsgedomineerde tijdperk van het heelal. In latere stadia van het heelal, als de dichtheid is afgenomen, is leven ook niet meer mogelijk. Vervolgens keken Egan en Lineweaver naar de verschillende modellen die er zijn voor donkere energie en de uitkomst was dat de huidige verhouding van 1 héél lang hetzelfde blijft. De verhouding tussen de massa-energiedichtheid Ω van donkere energie en van materie was 1, is 1 en zal nog lang 1 blijven. En daarmee zou het kosmische toevalsprobleem zijn opgelost. Bron: Discovery Channel.

Voetnoten

Voetnoten
1 Je hebt ook nog andere natuurkrachten (sterke, zwakke en electromagnetische wisselwerking), maar die spelen op kosmische schaal geen rol.
Share

Comments

  1. Dit is echt redeneren met heel weinig gegevens:

    Donkere energie, geen idee wat het is, in feite hebben we alleen de recente waarnemingen dat verre supernova’s een andere roodverschuiving hebben die duidt op het versneld uitdijen van het heelal.

    Donkere materie, ook al geen idee wat het is, in feite is het alleen de waarneming dat sterrenstelsels beduidend minder baryonische materie hebben dan op grond van hun structuur en de wetten van de zwaartekracht viel te verwachten.

    Het lot van het universum, ook al geen idee, zelf vind ik de Big Rip theorie wel mooi. Dan hebben we niet zo lang meer te gaan.
    http://en.wikipedia.org/wiki/Big_Rip

    Dit lijkt me in lijn met het quantum-informatie model van het heelal, waarin het heelal een programma is dat zich afspeelt en een begin heeft en een eind.
    De Big Bang zou dan wel eens het eind kunnen zijn en de Big Crunch of Big Rip het begin, of andersom net hoe de informatie van buiten afgelezen wordt.
    Dit totale hoeveelheid informatie 2^(10^121) in dit heelal is namelijk erg KLEIN, in vergelijking met de getallen die wiskundig mogelijk zijn.
    Check mijn blog voor grote getallen:
    http://blogger.xs4all.nl/novaloka/category/32048.aspx

  2. Ja, die Big Rip is wel een mooi einde van het heelal, dat over ongeveer 10 miljard jaar zou plaatsvinden. Maar het vind alleen plaats als de donkere energie een bepaalde waarde van de vergelijking van staat heeft, te weten w < −1. Die vergelijking geeft de verhouding weer tussen druk en dichtheid van het heelal. Vermoedelijk is w precies -1, niet genoeg voor een Big Rip. Moeten we het helaas doen met een hittedood van het heelal. 🙁

Laat een antwoord achter aan Frans van NovaLoka Reactie annuleren

*