29 maart 2024

De Geest van Mirach komt tot leven

credit: NASA/JPL-Caltech/DSS

Zie hierboven de Geest van Mirach. Dat wil zeggen het sterrenstelsel op de rechterfoto met die blauwe ring er omheen. Op de linkerfoto zien we Mirach, ook wel bekend als ? Andromeda, de tweede ster van het sterrenbeeld Andromeda, die 200 lichtjaren ver weg staat. Met z’n schijnbare helderheid van 2,06m is de rode reuzenster Mirach een gemakkelijk object om met het blote oog te zien. De Geest van Mirach is eigenlijk NGC 404, een lensvormig sterrenstelsel dat een tikkeltje verderweg staat dan Mirach, 11 miljoen lichtjaar. Op de linkerfoto zie je het stelsel rechtsboven van Mirach [1]Voor de duidelijkheid: beide foto’s laten exact hetzelfde beeldveld zien, zo’n 55.000 lichtjaren groot., vandaar de naam Geest van Mirach. De linkerfoto is in visueel licht gemaakt. De Geest van Mirach is dan een onbeduidend vlekje, overschaduwd door Mirach dat alle aandacht trekt. De rechterfoto daarentegen is gemaakt in ultraviolet en wel met NASA’s Galaxy Evolution Explorer (GALEX) en dan hebben we opeens een heel ander beeld. Van NGC 404 werd voorheen altijd gedacht dat het een ‘dood’ sterrenstelsel was, dat wil zeggen dat er geen stervorming meer in zou plaatsvinden. Maar de UV-foto van GALEX laat zien er een blauwe ring van stervormingsgebieden om het stelsel heen zit en dat de Geest van Mirach springlevend is. Men denkt dat de ring het restant is van een botsing die NGC 404 zo’n 900 miljoen jaar geleden moet hebben gehad met een ander sterrenstelsel. Kennelijk brengt zo’n botsing nieuw sterrenleven tot stand. 🙂 Bron: Universe Today.

Voetnoten

Voetnoten
1 Voor de duidelijkheid: beide foto’s laten exact hetzelfde beeldveld zien, zo’n 55.000 lichtjaren groot.
Share

Comments

  1. Jan Brandt zegt

    hmmm, grappig stukkie over NGC 404…..Heb dit “galacties vlekkie” afgelopen week nog “live” mogen aanschouwen tijdens een deep sky tripje naar de heiligen kosmischen jachtvelden van de Biesbos.
    NGC 404 is een zeer makkelijk object in een 20 CM Newton, zij het dan niet echt spectaculair natuurlijk. Als het gaat om het localiseren van NGC 404….tja, daar heb je echt geen GO TO systeem voor nodig…gewoon B Andromeda in het centrum van je beeldveld plaatsen en dan maar zoeken naar een redelijk klein best wel helder “veegje licht” pal naast deze vrij heldere ster, die vanwege zijn/haar nabijheid NGC wel een beetje overstaald, maar toch….
    Hoewel NGC 404 dus best wel een “aardig vlekkie” heeft hij/zij helaas een wel zeer grote galactische concurrent akelig dichtbij. B andromeda is namelijk de “hoofdster” van een drietal sterren die de weg wijzen naar M31…ofwel de grote Andromeda-nevel….en OK, vergeleken bij dit “monster” is NGC 404 natuurlijk hartstikke “piep”….Maar toch, als je een volgende keer weer eens “het sterrentrapje naar de Andromeda-nevel” beklimt, beginnende bij B Andromeda, kijk dan eerst toch heel even naar NGC 404, alias “De geest van Mirach”, alias “De Peugeot-nevel”.
    Die laatste bijnaam heb ik zelf verzonnen omdat het getal “404” mij altijd doet denken aan de Peugeot 404…..en voor de huidige jonge “yooh, pimp my ride..Golf GTI-generatie”, een Peugeot 404 was een fraaie, nu gewild klassiek, zeer comfortabele 4 deurs franse sedan uit de zestiger en zeventiger jaren!

  2. NGC 404 is van magntude 11,2 volgens Wikipedia, dus inderdaad goed te doen in een redelijk grote telescoop. Leuk dat jij dat soort vrij onbekende nevels ook ‘scoort’.

Speak Your Mind

*