28 maart 2024

BlackMax gaat op zoek naar extra dimensies

Een zwart gat vervalt

Een zwart gat vervalt. Credit: CERN.

Natuurkundigen van onder andere de Case Western Reserve Universiteit hebben een simulator genaamd BlackMax gemaakt die microscopisch kleine zwarte gaten moet nabootsen. Daarmee hopen ze de mogelijk bestaande extra dimensies in het heelal te kunnen vinden. Na twee jaar zwaar programmeerwerk moet BlackMax volgens de makers in staat zijn goede simulaties van zwarte gaten te maken. Zwarte gaten die in theorie geproduceerd kunnen worden door de deeltjesversneller LHC van CERN [1]De Large Hadron Collider. Niet gelijk schrikken van die zwarte gaten hoor: á ls ze worden geproduceerd verdampen ze korte tijd later, zonder gevaarlijk te worden voor de Aarde.. De natuurkundigen die met de ATLAS-detector van de LHC werken zijn erg geïnteresseerd in de berekeningen van BlackMax. Men wil namelijk graag weten hoe een zwart gat er precies uit zou zien áls ze er eentje per ongeluk zouden produceren. Het gewone verval van een proton leidt tot een cascade van elementaire deeltjes die in jets gebundeld zijn. Vervallende zwarte gaten zouden veel meer elementaire deeltjes produceren en die zouden zich ook isotroop verspreiden, d.w.z. evenveel naar alle kanten uit (zie afbeelding). Er zouden zelfs gravitonen kunnen worden geproduceerd, die op zich niet door ATLAS zullen worden gedetecteerd, maar die zich wel net als neutrino’s ‘verraden’ door het lekken van energie. Door indirect gravitonen te bestuderen, de deeltjes die de dragers zijn van de gravitationele wisselwerking, zou men zelfs de extra dimensies kunnen bestuderen. Men denkt dat er naast de bekende vier dimensies (drie ruimte- en één tijdsdimensie) nog andere dimensies zijn. Het zou kunnen dat de gravitationele wisselwerking zo extreem zwak is in vergelijking met de drie andere natuurkrachten [2]De sterke, electromagnetische en zwakke wisselwerking. omdat deze kracht de aanwezigheid van de extra dimensies wel voelt en daardoor zwakker wordt. De andere natuurkrachten merken niets van de extra dimensies, die gekruld (gecompactificeerd) zijn. Wie geïnteresseerd is om zelf met BlackMax een zwart gat te zien vervallen kan hier terecht. Sluit wel eerst een ongevallenverzekering af! 😉 En als je je eindeloos verveelt kan je ook nog het artikel genaamd BlackMax: A black-hole event generator with rotation, recoil, split branes and brane tension lezen, hetgeen recentelijk gepubliceerd is in het vakblad The Physical Review Letters. (En nou nog even tellen hoe vaak ik de woorden ‘zou’ en ‘zouden’ in deze blog heb gebruikt. ’t Is allemaal erg theoretisch, ik weet het. Bron: Eurekalert.

Voetnoten

Voetnoten
1 De Large Hadron Collider. Niet gelijk schrikken van die zwarte gaten hoor: á ls ze worden geproduceerd verdampen ze korte tijd later, zonder gevaarlijk te worden voor de Aarde.
2 De sterke, electromagnetische en zwakke wisselwerking.
Share

Speak Your Mind

*