18 april 2024

Het heelal is aangepast aan ons

Het Multiversum

Het Multiversum. Credit: Andrei Linde

“Het leven is niet aangepast aan het heelal, maar het heelal is aangepast aan ons.” Aldus een zin uit een zeer interessant artikel over het multiversum dat ik vandaag las op de website van Discover Magazine. Het toeval (of niet?) wil dat ik de afgelopen weken regelmatig gedoken zit in het boek “Cosmic Jackpot” van de natuurkundige en kosmoloog Paul Davies, waar ik eerder ook al over schreef. Artikel en boek gaan beiden over de vraag: waarom lijkt dit heelal zo akelig nauwkeurig geschikt voor leven? Maak de massa van een electron een tikkeltje anders en leven is niet mogelijk. Maak een heelal met twee of vier ruimtedimensies in plaats van drie en de uitkomst is weer een leven-onvriendelijk heelal. De donkere energie in het heelal, 73% van de gehele massa-energie uitmakend, zou in theorie een dichtheid 1093 gram per cm3 moeten hebben. Wat is de werkelijke dichtheid: 10-28 gram per cm3, dus zo’n 10120 keer minder. 😯 Kortom, waar komt deze bizar nauwkeurige fine-tuning vandaan? In 1973 was het Brandon Carter, natuurkundige van Cambridge, die als eerste het antropische principe suggereerde: de aanwezigheid van leven stelt limieten aan de eigenschappen van het heelal. In m’n astroblog over de kosmische jackpot wijd ik verder uit over de varianten van dat principe. Natuurkundigen schijnen vandaag de dag twee mogelijke oplossingen te kunnen bedenken: óf God bestaat óf er is een Multiversum. De eerste is de uitkomst van duizenden jaren van mono- en polytheïsme [1]en die laat ik met jullie welbevinden maar eventjes voor wat het is. 🙂 , de tweede is de uitkomst van de quantum-mechanica (de meerwerelden-interpretatie van Hugh Everett III uit de jaren vijftig) en de snaartheorie. Op basis van die laatste theorie is becijferd dat er niet één heelal is, maar dat er wel zo’n 10500 mogelijke universums zijn! 😯 Ieder heelal heeft z’n eigen set van eigenschappen, natuurwetten en constanten. In de figuur hierboven zie je zo’n multiversum, waarin iedere gekleurde piek een apart heelal is. In het artikel in Discover Magazine wordt de Russische natuurkundige Andrei Linde aangehaald, die in de jaren tachtig een variant van de inflatietheorie bedacht.

Andrei Linde. Credit; Wikipdia

Linde denkt dat ons heelal in feite 11 dimensies kent, de vier bekende ruimtetijd-dimensies en zeven verborgen, gecompactificeerde (opgekrulde) dimensies. Zijn onderbouwde stelling luidt: de eigenschappen van dit levensvriendelijke heelal, variant 72.839.275.026.184 van het alomvattende multiversum, worden bepaald door datgene wat ‘eronder’ zit, dat zijn die zeven verborgen dimensies. We zien ze niet, maar volgens Linde hebben ze sterke invloed op ons zichtbare heelal. Een voorbeeld is de zwaartekracht, die in vergelijking met de drie andere natuurkrachten zo zwak is omdat het de enige natuurkracht is die de zeven verborgen dimensies ‘voelt’. Als ik het boek van Davies uit heb kom ik hier vast nog op terug! Huiver, huiver… 😉 Bron: Discover Magazine.

Voetnoten

Voetnoten
1 en die laat ik met jullie welbevinden maar eventjes voor wat het is. 🙂
Share

Speak Your Mind

*