12 december 2024

Heb je naast donkere materie/energie ook een donkere kracht?

Credit: NASA, J.J. Hester Arizona State University.

Je kan buiten goed merken dat het winter is: korte dagen en lange nachten. De duisternis overheerst. Dat lijkt ook in de natuur het geval te zijn, want de verschijnselen die de term ‘donker’ als bijvoeglijk naamwoord hebben zijn de laatste jaren flink gegroeid. We kennen al een poos de termen donkere energie en donkere materie, in februari dit jaar kwam men met de donkere vloeistof en sinds september kennen we ook het begrip donkere vloed. Is het daarmee afgelopen? Neen, driewerf neen, want recentelijk zijn er theoretici die hardop speculeren over een zogenaamde donkere kracht. Yep, the dark force. The Empire Returns. 🙂 Het betreft het idee van een stel Amerikaanse kosmologen die van mening zijn dat deze kracht alleen inwerkt op de donkere materie. Met de donkere kracht zouden enkele mogelijke waarnemingen van donkere materie beter kunnen worden verklaard, namelijk die welke gedaan zijn met de ballon ATIC boven de zuidpool en met de satelliet PAMELA. Bij die eerste waarneming werd een overschot aan electronen waargenomen en bij de tweede een overschot aan positronen. Beiden kunnen worden verklaard door annihilatie van donkere materie. Probleem is alleen dat de hoeveelheid waargenomen electronen en positronen veel hoger is dan op grond van de standaardtheorie van de donkere materie kan worden verklaard. Vandaar dat Douglas Finkbeiner en z’n collegae (Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics) onlangs met de donkere kracht op de proppen kwamen. Deze kracht, die aantrekkend werkt, kan alleen gevoeld worden door de deeltjes van de donkere materie, vermoedelijk WIMP’s (weakly interacting massive particles). Het deeltje dat de donkere kracht overbrengt wordt het phi deeltje genoemd, symbool φ. Door de donkere kracht kunnen WIMP’s sneller reageren met elkaar dan zonder die kracht en daardoor kunnen ze eerder annihileren en gewone materie in de vorm van electronen of positronen produceren. Andere natuurkundigen zijn huiverig voor het idee van de donkere kracht. Volgens hun moet eerst nog bewezen worden dát de waarnemingen van ATIC en PAMELA inderdaad op donkere materie wijzen en vervolgens zijn er alternatieven om de waargenomen anomalieën, eh… afwijkingen te verklaren. Kortom, ik heb een donker vermoeden (ahum) dat hier het laatste nog niet over gezegd is. May the dark force be with them. 😉 Bron: Physics World.

Share

Speak Your Mind

*