Spitzer ontdekt meest lichtzwakke ‘sterren’

Meestal gaat de aandacht in de sterrenkundewereld naar de grootste, de helderste, de zwaarste en lichtsterkste. Maar dit keer gaat het over het andere eind van het spectrum van records: sterrenkundigen hebben in het sterrenbeeld Luchtpomp ^[1]Antlia in het Latijn. Het is een zuidelijk sterrenbeeld, waar weinigen vermoedelijk van gehoord hebben. Ik niet in ieder geval. een tweetal bruine dwergen ontdekt, mislukte sterren in feite, die de minste lichtkracht hebben die men ooit gevonden heeft. In eerste instantie dacht men te maken te hebben met één bruine dwerg, maar onderzoek met behulp van de infrarood satelliet Spitzer kwam men er achter dat er sprake is van twee om elkaar draaiende bruine dwergen. Het tweetal heeft de exotische naam 2MASS J09393548-2448279, die we voor het gemak maar af zullen korten tot 2M 0939. Geen bezwaar neem ik aan? 😉 2MASS staat voor Two Micron All-Sky Survey, de zoektocht die door de NASA wordt gesponsord en die al diverse bruine dwergen heeft ontdekt. In 1999 ontdekte men 2M 0939. Metingen aan de temperatuur van de eerst ontdekte bruine dwerg gaven een oppervlaktetemperatuur aan van 565 tot 635 Kelvin (292 tot 362 °C). Voor een planeet is dat behoorlijk heet, voor een ster bijzonder koud. Vervolgens ging men de afstand tot de Aarde bepalen en dat gaf een resultaat van 17 lichtjaren. Maar de metingen die met Spitzer werden gedaan leverde een probleem op: de lichtkracht die bij de gemeten oppervlaktetemperatuur hoort is eigenlijk te hoog voor één bruine dwerg. Dat leidde de sterrenkundigen uiteindelijk tot de vondst van de tweede bruine dwerg. Beide dwergen van 2M 0939 zijn 30 tot 40 keer zo zwaar als Jupiter, dus te zwaar om als planeet door het leven te gaan. Ieder is één miljoen keer lichtzwakker dan onze Zon als naar het totale electromagnetische spectrum wordt gekeken. Kijk je alleen naar visueel licht, dan zijn beiden zelfs een miljard keer lichtzwakker dan de Zon. Kortom, een recordduo in Luchtpomp. Waarvan akte! 🙂 Bron: Spitzer.