29 maart 2024

afgebrokkelde planetoïden bij witte dwergen gezien

Afgebrokkelde planetoiden bij witte dwergen

Afgebrokkelde planetoide bij een witte dwerg. credit: NASA/JPL-Caltech

Sterrenkundigen hebben rondom enkele witte dwergen, de eindstadia van sterren zoals de Zon, de resten gevonden van iets wat uiteengevallen planetoïden moeten zijn. Met behulp van de infraroodsatelliet Spitzer van de NASA zag men rondom acht witte dwergen dergelijke resten. Men denkt dat planetoïden net zo gewoon zijn bij andere sterren als in ons eigen zonnestelsel. Planetoïden en rotsachtige planeten hebben beiden hun oorsprong in de wolk waaruit ons zonnestelsel zo’n vijf miljard jaar geleden is ontstaan. Uit het stof ontstaan planetesimalen, die vervolgens op hun beurt samenklonteren tot rotsachtige planeten. Wat daarbij overblijft zijn de planetoïden. Als de centrale ster miljarden jaren later na een rode reusstadium z’n buitenlagen wegblaast blijft een compacte kern over, een witte dwerg. Planetoïden die te dicht in de buurt van die witte dwerg komen worden door getijdewerking uiteengerukt en dat levert verbrokkelde planetoïden op, zoals nu met de Spitzer is waargenomen. Dat deed men met behulp van de infrarood spectrograaf van Spitzer, waarmee men de scheikundige samenstelling van de fragmenten rondom de zogenaamde vervuilde witte dwergen kan meten. Men denkt dat zo’n 1% van de witte dwergen vervuild is met planetoïden-afval. Het grootste brokstuk dat men zag had een diameter van zo’n 200 km. Opvallend is dat de resten van de planetoïden wel glasachtige silicate mineralen bevatte, maar geen koolstof. Dat komt overeen met de samenstelling van planetoïden in het zonnestelsel. Drie keer raden waar het nieuws over de afgebrokkelde planetoïden bij witte dwergen bekend werd gemaakt: yep, op de 213e bijeenkomst van de AAS. Bron: Universe Today.

Share

Speak Your Mind

*