29 maart 2024

Galileo niet de eerste die de Maan door een telescoop zag!

De maantekening van Harriot uit 1609

De maantekening van Harriot uit 1609.  Credit Lord Egremont and the RAS.

Het lijkt erop dat het Internationale Jaar van de Sterrenkunde 2009, welke is opgezet om te herinneren dat Galileo Galileï vierhonderd jaar geleden als eerste een telescoop op hemelobjecten richtte, begint met een nogal grondige correctie: iemand was Galileo namelijk voor! 😯 We hebben het over de Engelse wiskundige en sterrenkundige Thomas Harriot, die juli 1609 al een telescoop op de Maan richtte en daar zelfs een tekening van maakte. In het februarinummer van Astronomy & Geophysics heeft de sterrenkundige historicus Allan Chapman (Universiteit van Oxford) een uitgebreid artikel geschreven over de waarnemingen van Harriot. Galileo maakte juni of juli 1609 een telescoop die drie maal vergrootte, maar dáíe gebruikte hij niet om omhoog te turen. Pas in oktober of november 1609 gebruikte hij een verbeterde versie, die 20x vergrootte, om de Maan en de vier manen bij Jupiter te bekijken. Maart 1610 publiceerde hij over z’n waarnemingen in de Sidereus Nuncius. Chapman heeft enkele brieven van Harriot bestudeerd die hij aan z’n vrienden stuurde en waarin hij tekeningen liet zien van hemelobjecten. Dat was vóórdat Galileo erover publiceerde.

De maantekening van Harriot uit 1613

De maantekening van Harriot uit 1613. Credit Lord Egremont and the RAS.

De eerste tekening die Harriot van de maan maakte was erg eenvoudig, maar een versie uit 1613 (zie hiernaast) is een stuk uitgebreider en erg realistisch. 1613 was ook het laatste jaar dat Harriot waarnam en onduidelijk is waarom hij er vervolgens mee stopte. In 1621 stierf Harriot. Galileo behoudt overigens alle eer om als eerste met een telescoop andere objecten dan de Maan te bekijken, zoals nevels en planeten. Z’n observaties zijn ook zéér uitgebreid beschreven, dus wat dat betreft kan 1609 gewoon het jaar van Galileo blijven. Harriot verdiend echter ook een plaats in de geschiedenisboeken. Bron: Bad Astronomy.

Share

Comments

  1. jou uitleg is super

Speak Your Mind

*