28 maart 2024

Heldere supernova doet model wankelen

SN 2005gl

SN 2005gl. Credit: NASA, ESA, A. Gal-Yam (Weizmann Institute of Science), and D. Leonard (San Diego State University)

Goh, nou had ik toch twee daagjes geleden het bericht dat sterrenkundigen erin geslaagd zijn om definitief rode superreuzen aan te wijzen als voorgangers van supernovae. En nu komt daar het bericht uit Israël dat sterrenkundigen aldaar een supernova hebben ontdekt die het bestaande model van die voorgangers weer aan het wankelen brengt. Zucht, houdt het dan nooit op? 😉 Het draait allemaal om SN 2005gl die op 5 oktober 2005 verscheen in het balkspiraalstelsel NGC 266 in het sterrenbeeld Vissen. Onderzoek van Avishay Gal-Yam (Weizmann Institute’s Faculty of Physics, Israël) en Douglas Leonard (San Diego State University) liet zien dat op de plek van de supernova voor die tijd een zeer massieve ster had gestaan, een zogenaamde Luminous Blue Variable (LBV), met een massa tussen 50 en 100 zonmassa’s. Die ster was al een miljoen keer lichtsterker dan onze Zon, vóórdat ‘ie afging als supernova, zo blijkt uit opnamen die Gal-Yam en Leonard met de Hubble ruimtetelescoop namen. Uit de waarnemingen aan de progenitor, zoals de ster wordt genoemd voordat ‘ie kaboem gaat, blijkt dat deze feitelijk te vroeg is afgegaan en dat de kern nog niet was geëvolueerd tot een ijzerkern. Normaal spuwen die LBV het grootste deel van hun massa weg in de vorm van enorme sterrenwinden, maar in het geval van de progenitor van SN 2005gl blijkt de meeste massa á¬n de kern terecht te zijn gekomen. Gegarandeerd dus dat er na de supernova in het centrum een zwaar stellair zwart gat is achtergebleven. Het zou kunnen dat de progenitor in werkelijkheid een dubbelster was, waarbij één ster de LBV voedde en deze lichtsterker maakte en ‘m schijnbaar minder ver ontwikkeld maakte. Nou ja, hoe dan ook, supernovae blijven telkens weer vragen oproepen. Wordt vast en zeker vervolgd. Bron: Hubble.

Share

Speak Your Mind

*