4 december 2024

Voorlopers van elliptische stelsels gevonden

Dat is hem: LESSJ033229.4-275619

LESSJ033229.4-275619. Credit: LABOCA Extended Chandra Deep Field South Submillimetre Survey

Een team sterrenkundigen die door het leven gaat als de LESS samenwerking [1]LESS staat voor de LABOCA Extended Chandra Deep Field South Submillimetre Survey. Onthouden ja! heeft honderden sterrenstelsels op zeer verre afstanden ontdekt, die vermoedelijk de voorlopers zijn van de hedendaagse elliptische sterrenstelsels. Gebruikmakend van de Large Apex Bolometer Camera (LABOCA) achter de telescoop van het Atacama Pathfinder Experiment (APEX), die in de Atacamawoestijn in Chili te vinden is, keek men naar een gebied aan de hemel ter grootte van de volle maan in het zuidelijke sterrenbeeld Oven (Fornax). Dat gebied heeft de naam Extended Chandra Deep Field South, omdat men het met de röntgensatelliet Chandra al eens uitgebreid bestudeerd heeft, de ECDFS-survey. Met de LABOCA zag men honderden zogenaamde submillimeter sterrenstelsels, dat zijn stelsels die hun licht uitzenden in het submillimetergebied van het electromagnetische spectrum. Dat gedeelte zit tussen het radiogolfgebied en infrarood in en de golflengte is 0,3 tot 1 millimeter. Van de gevonden stelsels is er één bijzondere, genaamd LESSJ033229.4-275619. Bijzonder omdat het zowel aanwijzingen biedt dat er een gigantisch hoge snelheid van stervorming [2]Wel 1.000 zonmassa’s per jaar. Da’s echt giga veel. is als dat zich in het centrum een superzwaar zwart gat bevindt. Het genoemde stelsel ligt op ongeveer 12,7 miljard lichtjaar afstand (roodverschuiving z=4,76), hetgeen betekent dat LESSJ033229.4-275619 voorkwam toen het heelal slechts 1 miljard jaar oud was. Kristen Coppin en haar collegae, die er een wetenschappelijk artikel over schreven, dat binnenkort verschijnt in een uitgave van de Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, denken dat submillimeterstelsels zoals LESSetc… de voorlopers zijn van de latere reusachtige elliptische sterrenstelsels. Proto-elliptische stelsels dus. Bron: RAS.

Voetnoten

Voetnoten
1 LESS staat voor de LABOCA Extended Chandra Deep Field South Submillimetre Survey. Onthouden ja!
2 Wel 1.000 zonmassa’s per jaar. Da’s echt giga veel.
Share

Comments

  1. We show that the bolometric emission is dominated by a starburst with a star formation rate of ~1000 Msun/yr.

    M staat voor MEGA (10 tot de 6e macht).

    De sterformatie is dus geen 1000 sterren per jaar, maar 1 MILJARD sterren PER JAAR.

    Ongelooflijk veel dus, nauwelijks te verklaren met het standaard model.

    Groeten Hannes.

  2. We show that the bolometric emission is dominated by a starburst with a star formation rate of ~1000 Msun/yr.

    M staat voor MEGA (10 tot de 6e macht).

    De sterformatie is dus geen 1000 sterren per jaar, maar 1 MILJARD sterren PER JAAR.

    Ongelooflijk veel dus, nauwelijks te verklaren met het standaard model.

    Groeten Hannes.

  3. Nee, da's niet juist hoor. M staat in dit geval voor 'Mass'. Dus wel degelijk duizend zonmassa's (M<sub>sun</sub>) per jaar. Eén miljard sterren zou ook absurd veel zijn, dat zou inderdaad met geen enkel model te verklaren zijn.

  4. Hmm, het lijkt erop dat Msun niet voor mega staat. Dit lijkt op een fout van mij.

    Staat het misschien voor "gemiddeld"?

  5. Nee, het staat voor Massa. Dus 1000 zonmassa's.

    Ik heb me dus duidelijk vergist, leek ook al onmogelijk.

    Groeten Hannes.

  6. Sorry Adrianus, zag je eerdere commentaar pas later!

    In ieder geval is het hiërarchische model van samensmelting van kleine naar grote sterrenhopen (bottom-up) onder druk komen te staan.
    Eerder het omgekeerde proces (een bottom-down approach) lijkt te gebeuren.
    Eerst de zwarte gaten dus (zie http://www.astroblogs.nl/2009/01/07/eerst-zwarte-… dan de sterrenstelsels.

  7. Hmm, het lijkt erop dat Msun niet voor mega staat. Dit lijkt op een fout van mij.

    Staat het misschien voor "gemiddeld"?

  8. Nee, het staat voor Massa. Dus 1000 zonmassa's.

    Ik heb me dus duidelijk vergist, leek ook al onmogelijk.

    Groeten Hannes.

Speak Your Mind

*