Site pictogram Astroblogs

Nog even over die record-gammaflitser

Credit: NASA/JPL-Caltech

Gisteren schreef ik over die gammaflitser genaamd GRB 090423, die vorige week dinsdag door de Swift satelliet gedetecteerd werd en die met een afstand van 13,1 miljard lichtjaar recordhouder afstand is.  Ik kom er nog even op terug, naar aanleiding van dit grafiekje dat ik zojuist zag:

roodverschuivingen

Het laat het aantal gevonden roodverschuivingen zien van ontdekte gammaflitsers. Even ter verduidelijking van het begrip roodverschuiving: Roodverschuiving is het verschijnsel dat het spectrum van uitgezonden licht of andere elektromagnetische straling bij ontvangst naar “rood” verschoven is, d.w.z. in de richting van de langere golflengten (lagere frequenties). Beweegt een sterrenstelsel zich van ons af dan zien we een roodverschuiving, hetgeen te zien is aan de spectraalllijnen in het spectrum. Komt het stelsel naar ons toe dan heb je een blauwverschuiving. De roodverschuiving wordt kwantitatief uitgedrukt in de relatieve verandering z van de golflengte ? ten opzichte van de uitgezonden golflengte ?0:

z=\\frac{\\lambda-\\lambda_0}{\\lambda_0}=\\frac{f_0-f}{f}

Uitgedrukt in de frequenties is z de relatieve verandering van de uitgezonden frequentie f0 ten opzichte van de waargenomen frequentie f. Hoe groter de waargenomen z-waarde des te groter is de snelheid waarmee het stelsel zich van ons af beweegt en des te verder weg het staat. Zoals uit het grafiekje blijkt is GRB 090423, die in het sterrenbeeld Leeuw te zien was, met z’n z=8,2 overduidelijk de nieuwe recordhouder.

GRB 090423

Credit: Gemini Observatory / NSF / AURA, D. Fox & A. Cucchiara (Penn State U.), and E. Berger (Harvard Univ.)

De afstand is 13,035 miljard lichtjaar om precies te zijn. Het heelal zelf is volgens de WMAP-waarnemingen 13,72 ± 0,12 miljard jaar oud.  De ster die de gammaflitser veroorzaakte was vermoedelijk zo’n 30 zonmassa’s groot. Waanzinnig idee eigenlijk, één ster die eventjes helder is dan een compleet sterrenstelsels van honderd miljard sterren. Vandaag is GRB 090423 overigens ook Astrofoto van de dag. En terecht. 😀 Bron: Starts with a bang.
FacebookTwitterMastodonTumblrShare
Mobiele versie afsluiten