Model van een monopool. Credit: Public Domain.
Van
monopolen had ik altijd het idee dat ze in theorie wel kúnnen bestaan, maar dat ze nog nooit zijn waargenomen. Een magnetische monopool is een hypothetisch elementair deeltje dat één magnetische pool bevat – slechts een noord- of een zuidpool, niet allebei. Hun bestaan wordt voorspeld door diverse kosmologische en natuurkundige theorieën en de eerste die ‘m voorspelde was Paul Dirac in 1931 . Maar vanmorgen wipte ik even bij de Bruna binnen op het Centraal Station van Rotterdam en bladerde daar tussen de verschillende tijdschriften En wat las ik in het laatste nummer van het Engelse populaire wetenschappelijke tijdschrift
New Scientists:
dat monopolen bestaan! Die link verwijst naar het online artikel, dat je gratis en voor nix kan lezen. Maar zijn ze nou aangetoond of niet? Heb ik toch geen gelijk? Welnu, dan komen we bij de crux van het verhaal uit dat blad. Monopolen blijken namelijk niet als enkele elementaire deeltjes te zijn waargenomen, maar wel als fenomeen in een vorm van gecondenseerde materie genaamd
spinijs.
Credit: New Scientist.
Huh, spinijs? Yep
spinijs, materiaal dat bestaat uit viervlakken van ionen en dat qua gedrag lijkt op het gedrag van protonen in gewoon waterijs.Al sinds 2004 heeft men in spinijs gezien dat de magnetische noord- en zuidpool losgekoppeld kunnen worden en dat ze zich geheel zelfstandig door de materie kunnen bewegen. Magnetische monopolen dus! Men denkt dat in dat spinijs electronen en ionen zich kunnen gedragen alsof het monopolen zijn. Het verschil met échte enkelvoudige monopolen is dat de
divergentie van het microscopische magnetische B-veld in spinijs nul is, terwijl dat bij echte monopolen niet het geval. Vraag me niet wat dat precies inhoudt, ik ben geen monopoloog. 🙂 Bron:
New Scientist +
Wikipedia.