De zon waargenomen door… Hubble

Regel nummer 1 in het Handboek van “Iedereen die geacht wordt met de Hubble ruimtetelescoop te werken” luidt: “Gij zult de Hubble ruimtetelescoop nooit en te nimmer op de zon te richten.” Overtreding wordt bestraft met onmiddellijke verbanning uit de sterrenkundige gemeenschap. Hubble is zó gevoelig dat een blik op de zon, hoe kort ook, fataal voor de instrumenten zou zijn. En toch heeft Hubble één keer de zon waargenomen en dat was nog wel bewust. 😯 En gelukkig voor ons allemaal zónder schade. 🙂 Het hele verhaal speelt zich ergens in oktober 1990 af, toen de Hubble nog maar een half jaartje actief was. Hubble had toen nog een originele Wide Field/Planetary Camera (WFPC 1, inmiddels zijn ze toe aan versie 3). Die WFPC 1 had last van een verschijnsel dat Quantum Efficiency Hysteresis (QEH) heet en dat betekent dat er een grote toevloed is aan ongewenste electronen. Eén manier om van die electronen af te komen is door ze te bestralen met UV-licht. En waar komen massa’s UV-stralen vandaan? Yep, goed geraden, van de zon. De WFPC 1 kon op twee manieren UV-licht ontvangen: via de 2,4 meter Cassegrain hoofdspiegel van Hubble óf via een naar achteren gerichte kleine refractor, die als een soort van periscoop werkte. De eerste manier zou betekenen dat de Hubble na dat half jaartje gelijk z’n koffers kon pakken. Dus werd gekozen voor de tweede manier. In de genoemde maand werd de hoofdspiegel van Hubble naar de zogenaamde Antizon gericht, een punt aan de hemel 180° van het punt waar de echte zon staat. Vervolgens nam de WFPC 1 via de periscopische refractor foto’s van delen van de zon met belichtingstijden van 0,11 seconden. En dat leverde bij elkaar bovenstaande UV-foto van de zon op, waarbij je gelijk ziet dat niet alles werd gefotografeerd. Maar dat gaf ook niet, want men wilde alleen van die lastige QEH-electronen af. En dat lukte. Het hele verhaal over deze foto vind je hier op de site van Glenn Schneider. Ik kwam het tegen in een blog van Phil Plait die handelt over Tien dingen over Hubble die je nog niet wist en die ik je echt aanraad om te gaan lezen. Bron: Bad Astronomy Blog.