Waarom zijn sommige gammaflitsers zo donker?

Oh oh? Hebben we weer te maken met een nieuwe donkere variant, naast donkere energie, donkere materie, donkere stromen, donkere vloeistof, donkere krachten, etc… Hebben we nu ook donkere gammaflitsers? Vandaag werd op de 214e bijeenkomst van de American Astronomical Society in Pasadena inderdaad gesproken over donkere gammaflitsers. Maar het is allemaal minder ‘duister’ (what’s in a name, trouwens) dan de naam doet vermoeden. Het probleem waar sterrenkundigen mee worstelen is waarom ongeveer de helft van de waargenomen gammaflitsers ‘donker’ is, dat wil zeggen dat deze kortstondige uitbarstingen wel zichbaar zijn in het röntgen- en gammagebied van het spectrum, maar niet in zichtbaar licht. Waarnemingen met behulp van de 10-meter Keck I telescoop op Hawaï aan 14 van dergelijke gammaflitsers – ontdekt met behulp van NASA’s Swift satelliet – laten zien dat 11 ervan plaatsvonden in doodgewone sterrenstelsels (zie afbeelding hieronder). Niks bijzonders te zien aan die sterrenstelsels. Zou de afstand tot die stelsels meer dan twaalf miljard lichtjaar bedragen dan zou zelfs Keck moeite moeten hebben de stelsels te zien, maar ze lagen allemaal dichterbij de Aarde. En toch zag men van de gammaflitsen alleen de harde energiestoot en niet de zichtbare straling. Hoe komt dat precies?

Welnu, het onderzoek aan de 11 gammaflitsers in de gewone sterrenstelsels laat zien dat er een simpele verklaring is: stof verhinderd het zicht op de bron van de gammaflits (meestal een zware ster die in een laatste klap explodeert en daarna ineenkrimpt tot een zwart gat). De röntgen- en gammastralen weten dwars door dat stof heen te breken, maar de fotonen met zichtbaar licht komen er gewoon niet doorheen. Een voorbeeld van zo’n door stof omgeven gammaflitser zie je op de schets hierboven. Kennelijk betreft het hier zware sterren die een hevig, maar kortstondig leven hebben gekend temidden van dichte gas- en stofwolken en die deze wolken ook nooit verlaten hebben. En zodoende kennen wij hier het fenomeen van de donkere gammaflitsers. Bron: Eurekalert.