29 maart 2024

Veertienjarige ontdekt mini-supernova

SN 2008ha

SN 2008ha. Credit: Caroline Moore of the Puckett Observatory Supernova Search Team,

Op 13 november 2008 ontdekte de veertienjarige Caroline Moore uit Warwick (New York) in het naburige sterrenstelsel UGC 12682 een bijzondere supernova. Dat een veertienjarige een supernova ontdekt mag een record heten, dat ’t ook nog eens gebeurt in New York, de qua lichtvervuiling meest onvriendelijke stad ter wereld, mag al helemaal bijzonder zijn [1]Even voor de duidelijkheid: Moore is lid van The Puckett Observatory Supernova Search team, een team van amateur-sterrenkundigen die op zoek zijn naar supernova op foto’s van sterrenstelsels … Lees verder. Maar wat Caroline Moore ontdekte was ook nog eens van zichzelf bijzonder. SN 2008ha, zoals de supernova als catalogusnummer kreeg, was duizend keer zo helder als een nova, maar hij was ook duizend keer mí­nder helder als een gewone supernova. Een soort van mini-supernova dus (of mega-nova van mijn part). In het spectrum van SN 2008ha bleek al gauw dat waterstof ontbrak. Dat duidt dan meestal op een type Ia supernova, waarbij een witte dwerg het loodje legt als ‘ie door toevoer van materie vanaf een compagnon-ster een kritische massa overschrijdt. Maar waarom was SN 2008ha dan zo zwak? Een groep sterrenkundigen van Queen’s University in Belfast onder leiding van Stefano Valenti denkt dat SN 2008ha helemaal geen type Ia supernova was, maar een type II supernova. Dat is in normale gevallen een zeer zware ster, die aan ’t eind van z’n leven z’n buitenlagen – vol met waterstof – wegblaast. Maar SN 2008ha is een ‘waterstof-arme supernova’, waarbij de massieve ster vóór de explosie z’n waterstofrijke buitenlagen al weggestoten heeft in krachtige sterrenwinden. Toen de explosie dus plaatsvond waren er geen buitenlagen meer om weg te blazen. En da’s ook de reden dat de supernova minder krachtig was dan normaal. Valenti en z’n collegae denken te maken te hebben met een nieuw type van supernovae, waarbij een massieve ster voor de fatale explosie de buitenlagen wegblaast. De supernova loopt dan uiteindelijk met een soort van sisser af.  Nou ja het is maar wat je een sisser noemt, want SN 2008ha was altijd nog 25 miljoen keer helderder dan de Zon. 🙂 Bron: Universe Today.

Voetnoten

Voetnoten
1 Even voor de duidelijkheid: Moore is lid van The Puckett Observatory Supernova Search team, een team van amateur-sterrenkundigen die op zoek zijn naar supernova op foto’s van sterrenstelsels die ze zelf genomen hebben.
Share

Comments

  1. Edwin Mathlener zegt

    Hm. Grappig dat dit in de wereld komt als een rare type Ia SN of als een rare type II SN zonder waterstoflijnen. Geen waterstoflijnen, betekent nl. type I. Ia zijn de ontploffende witte dwergen en Ib de ontploffende superreuzen die hun waterstof al weggeblazen hebben. Ic zijn ontploffende superreuzen die ook hun heliumschil weggeblazen hebben (ook geen heliumlijnen).

    Dit was dus 'gewoon' een Ib, waarbij het dan weer wel raar is dat hij veel te zwak was.

Speak Your Mind

*