12 november 2024

Fermi heeft 16 gammapulsars gevonden

De door Fermi ontdekte pulsars

Credit: NASA/DOE/Fermi LAT Collaboration.

Pfffff, hoezo warm vandaag. Ik heb de laptop een tikkeltje gemeden, want het is bloedheet achter zo’n ding. Maar nou is ’t koel genoeg om toch ffff een blogje te schrijven. Met behulp van de gammasatelliet Fermi van de NASA hebben sterrenkundigen 16 pulsars ontdekt die louter gammastraling uitzenden. Pulsars zijn snel ronddraaiende neutronensterren, die het restant zijn van zware sterren die aan het einde van hun actieve leven als supernova hun buitenlagen wegbliezen. Er zijn ruim 1.800 pulsars bekend en bijna allemaal zenden ze periodieke radiostraling uit. Voordat de Fermi satelliet gelanceerd werd, hetgeen op woensdag 11 juni 2008 gebeurde [1]Toen Fermi nog GLAST heette., was er maar één radiostille pulsar bekend en die was ook nog eens actief in röntgenstraling. Fermi heeft die hoeveelheid radiostille pulsars enorm uitgebreid. Van die 16 gammapulsars zijn er 13 reeds waargenomen met het EGRET instrument op het Compton Gamma-ray Observatory. EGRET was alleen niet in staat de gammabronnen daadwerkelijk te identificeren. Voor EGRET hadden het bijvoorbeeld ook kernen van actieve sterrenstelsels kunnen zijn. Fermi heeft veel scherpere gammaogen dan EGRET en is ook in staat de periodiciteit in de gammastraling te onderscheiden. De gegevens van de 16 gammapulsars zijn gehaald uit Fermi’s Large Area Telescope (LAT). Om duidelijk te maken hoe scherp Fermi’s ogen zijn: LAT ontvangt van de zwakste gammapulsars niet meer dan twee gammafotonen per dag. 😯 Behalve de 16 gammapulsars heeft Fermi ook nog eens acht nieuwe milliseconde-pulsars ontdekt. Die pulsars waren al in het radiogolflengte-gebied bekend, maar doordat ze gevoed worden door een naaste ster versnellen ze in hun rotatie én gaan ze ook periodieke gammastraling uitzenden. Dergelijke pulsars maken daardoor een tweede actieve ‘jeugd’ door en gaan zo’n 100 tot 1.000 keer per seconde roteren. Bij alleenstaande pulsars zie je in de loop van de tijd dat ze steeds langzamer gaan roteren.  In de afbeelding hierboven zijn de ontdekte gammapulsars in geel omlijnt en de milliseconde-pulsars in lichtpaars. Dubbelklikken levert een extra grote versie op. Zo en nou eventjes een Guinness-biertje drinken. 😉 Bron: Universe Today.

Voetnoten

Voetnoten
1 Toen Fermi nog GLAST heette.
Share

Speak Your Mind

*