29 maart 2024

Super planetaire nevels ontdekt in Magelhaense Wolken

Superplanetaire nevel JD 04

Superplanetaire nevel JD 04. Credit: Magellanic Cloud Emission Line Survey (MCELS) team

Een team van sterrenkundigen uit Australië en de Verenigde Staten heeft in de Magelhaense Wolken, de begeleidende dwergstelsels van het Melkwegstelsel, planetaire nevels ontdekt die veel groter zijn dan de planetetaire nevels in de Melkweg. Het team, dat onder leiding staat van Miroslav Filipovic (Universiteit van West Sydney), spreek van superplanetaire nevels. ‘Gewone’ planetaire nevels zijn uitdijende gasschillen, die geproduceerd worden door sterren die in hun laatste levensfase hun buitenlagen wegblazen. De aldus geproduceerde nevels lijken in kleine kijkers op planeten en daarom worden ze planetaire nevels genoemd, al hebben ze dus niets te maken met planeten. De sterren die planetaire nevels maken – en die er vervolgens de centrale ster van zijn-  lijken sterk op onze zon. De centrale sterren in de planetaire nevels van de Melkweg zijn meestal 0,6 zonmassa’s zwaar en de uitdijende planetaire nevel telt 0,3 zonmassa op de kosmische weegschaal. De groep van Filipovic keek met radiotelescopen naar planetaire nevels in de Grote en Kleine Magelhaense Wolk en zag er 15 die centrale sterren bevatten die oorspronkelijk massa’s moeten hebben gehad tussen 1 en 8 zonmassa. De massa van de planetaire nevels zelf was ook een stuk zwaarder: tot wel 2,6 zonmassa. Vandaar dat het team spreekt van super planetaire nevels, en eentje daarvan in de Kleine Magelhaense Wolk (SMC) genaamd JD 04 zie je op de foto hierboven. Theoretisch was overigens al voorspeld dat er planetaire nevels kunnen bestaan met zware voorlopers, maar tot voor kort waren ze nog niet gevonden.  Nu dus wel, tenminste in de begeleiders van de Melkweg. Nou nog kijken of ze ook in ons moederstelsel voorkomen. De jacht is geopend. 😉 Bron: Royal Astronomical Society.

Share

Speak Your Mind

*