29 maart 2024

De beste UV-blik op het Andromedastelsel

M31 in ultraviolet

M31 in ultraviolet. Credit: NASA/Swift/Stefan Immler (GSFC) and Erin Grand (UMCP)

Normaal wordt de Swift satelliet van de NASA gebruikt om gammaflitsers te ontdekken, maar Swift is zo veelzijdig dat ‘ie ook in het ultraviolet kan waarnemen en daarmee heeft men het welbekende Andromeda sterrenstelsel – in de catalogi bekend als M31 – gefotografeerd. Tussen 25 mei en 26 juli 2008 nam de Swift met z’n Ultraviolet/Optical Telescope (UVOT) in totaal 330 foto’s van M31 bij golflengten van 192,8 nm, 224,6 nm en 260 nm. Totale belichtingstijd zo’n 24 uurtjes. Die foto’s vormden bij elkaar een massieve hoeveelheid van 85 Gb (!) aan data, die door Erin Grand, studente aan de Universiteit van Maryland, werden bewerkt en samengesmeed tot één compostiefoto. Dat kostte Grand haar zomervakantie, maar dat had hij zij (thnx voor de tip @zetje01) er kennelijk voor over. Nou, het resultaat van Grand’s werkzaamheden mag er wezen. Naast 20.000 ultraviolette bronnen in M31, gevormd door hete, jonge sterren en sterclusters, laat de foto mooi het verschil zien tussen de centrale hoop (‘bulge’) van M31 en diens spiraalarmen. De kern ziet er op de foto rood uit, veroorzaakt door oude, koele sterren. De spiraalarmen daarentegen zijn blauw, waar die hete, jonge sterren en sterclusters verantwoordelijk voor zijn. Die clusters vallen vooral op in de ring die zich om M31 bevindt en die een omtrek van zo’n 150.000 lichtjaren heeft. Er waren al eerder ringen ontdekt die dichter bij de kern liggen en die vermoedelijk ontstaan zijn door botsingen die M31 in het verleden heeft ondergaan met kleinere sterrenstelsels. Blijft een bloedmooi object, dat Andromedastelsel. Om door een ringetje te halen. 😉 Bron: NASA.

Share

Speak Your Mind

*