19 maart 2024

Is er een nieuwe natuurkracht óf klopt de zwaartekrachtswet niet?

De raadselachtige donkere materie

Credit: Hongsheng Zhao

Een internationaal team van astronomen, onder wie de in Leiden werkzame dr. Hongsheng Zhao heeft een onverwacht verband gevonden tussen de raadselachtige donkere materie en de zichtbare sterren in sterrenstelsels. Deze ontdekking laat een tot dusver onbekende kant van de donkere materie zien, die verstrekkende gevolgen kan hebben, en zelfs tot herziening van ons huidige begrip van de zwaartekracht zou kunnen leiden. De ontdekking wordt vandaag in het Britse vakblad Nature gepubliceerd [1]Da’s de eerste paragraaf, meer laat Nature niet toe. Voor de liefhebbers is het gehele artikel, genaamd Universality of galactic surface densities within one dark halo scale-length hier te … Lees verder. De materie in sterrenstelsels wordt bijeengehouden door zwaartekracht. Ongeveer 40 jaar geleden werd echter duidelijk dat de sterren in sterrenstelsels zo snel bewegen, dat een extra kracht nodig is om hen bijeen te houden, namelijk zwaartekracht van een hypothetische halo van onzichtbare, zogenoemde donkere materie. Deze donkere materie oefent zoveel kracht uit dat ze zelfs de totale massa van sterrenstelsels moet domineren. Astronomen gaan ervan uit dat de donkere materie alleen door zwaartekracht invloed uitoefent op de gewone materie waar wij uit bestaan. De nieuwe waarnemingen wijzen er echter op dat de wisselwerking tussen donkere en gewone materie complexer is dan tot nu toe gedacht. De donkere materie in 28 onderzochte sterrenstelsels lijkt te “weten” hoe de zichtbare materie is verdeeld. Donkere en zichtbare materie lijken zodanig samen te werken dat de gemiddelde zwaartekracht van de zichtbare materie binnen een karakteristieke straal van de donkere halo altijd hetzelfde is, aldus één van de auteurs van het artikel, Benoit Famaey (Universiteiten van Bonn en Straatsburg). Zhao zegt erover: “Het patroon dat we hebben ontdekt is heel vreemd, alsof je in een dierentuin ontdekt dat dieren van allerlei verschillende soorten allemaal een even zware schedel hebben. Het is mogelijk dat een onbekende nieuwe kracht als een onzichtbare hand van invloed is op de donkere materie, en op alle sterrenstelsels dezelfde vingerafdruk achterlaat. Zo’n kracht zou zelfs het raadsel van de donkere energie, waardoor de expansie van het heelal wordt gedomineerd, kunnen oplossen.” De onderzoekers wijzen erop dat het zou kunnen betekenen dat de zwaartekrachtswetten (de combi Newton + Einstein) niet juist zijn. En dan komen we direct uit bij de Israëlier Mordehai Milgrom met z’n MOND (Modified Newtonian Dynamics). Maar daar kleven ook weer allerlei bezwaren aan. Afijn, dit verhaal – waarover vandaag flink getwitterd is – zal nog wel een staartje krijgen. Bron: Nova.

Share

Voetnoten

Voetnoten
1 Da’s de eerste paragraaf, meer laat Nature niet toe. Voor de liefhebbers is het gehele artikel, genaamd Universality of galactic surface densities within one dark halo scale-length hier te lezen

Comments

  1. Ik stem dat de zwaartekracht op cosmische schaal sterker is.

    Wat weet jij van de Voyager anomalie Adrianus?

    Die ging toch langzamer zodra-ie het zonnestelsel had verlaten?

    En wat zijn dan die zogenaamde problemen met een toenemende zwaartekracht op grotere afstand?

    • Eh… je bedoeld de Pioneer Anomalie? Ik heb daar een paar keer over geschreven (zie deze – deel I – en deze – deel II – astroblogs). Wat ik er van vind? Tsja, dat het een vreemde zaak is dat die snelheid afwijkt van wat 't zou moeten zijn volgens de klassieke zwaartekrachtswetten. Maar je weet nooit of dat het betekent dat die wetten niet kloppen of dat er een andere oorzaak kan zijn, zoals ik in die blogs beschrijf.

  2. Nou ja, als er sprake van zou zijn van zo'n vertragend verlaten van het zonnestelsel (=versnellend effect naar de zon) dan zou dat bij de Voyagers zeker ook moeten blijken.

    Maar daar doet het motortje het misschien (af en toe) nog en dan kun je niks met zekerheid zeggen.

    Die verklaring door warmteverlies is niet afdoende zoals je zelf al schreef.

    Tijd voor een sonde die dit precies gaat uitzoeken lijkt me.

    Motor uit bij Saturnus op temperatuur houden en dan maar meten!

  3. Oh nee, temperatuur verlies vind altijd plaats, dan moet je de buitenkant van het ruimtescheepje erg koud maken of een compensatieberekening uitvoeren die exact genoeg is.

  4. Ik denk dat het meer een kip-en-ei probleem is.

    Ooit heb ik op het forum geschreven dat zwaartekracht ook onderhevig is aan rood- en blauw verschuivingen.

    Zeg maar het relativiteitsbeginsel toegepast op de zwaartekracht. Ik zie daar meer in dan in MOND.

    • Zwaartekracht werkt ook op de zwaartekracht, anders zouden er geen zwarte gaten zijn. Maar da's al lang bekend. Vraag blijft welke interactie er is tussen gewone materie en donkere materie. Is daar een aparte kracht voor nodig of niet, that's the question.

  5. Zoals gebruikelijk stem ik weer voor Erik Verlinde zijn zwaartekracht hypothese.

Speak Your Mind

*