29 maart 2024

Voorspelde type .Ia supernova lijkt gevonden

SN 2008bj, variant .Ia supernova

SN 2008bj, variant .Ia supernova. Credit: UAI.

We hadden al de bekende type Ia supernovae, witte dwergen die geheel uit elkaar knallen als ze door toevoer van materie van een nabije ster een bepaalde kritische massa overschrijden. Maar nu lijkt daar door de Nijmeegse astronoom Gijs Nelemans en collega’s een nieuw type bij te komen, die het zwakke broertje van de Ia supernova kan worden genoemd. Twee jaar geleden werd de variant al voorspeld door Nelemans et al en nu heeft men in zeven jaar oude data ontdekt dat SN2002bj exact overeenkomt met de eigenschappen ervan. Het gaat ook nu om witte dwergen, maar dit keer is er sprake van een andere witte dwerg in de buurt. Ze draaien zo dicht om elkaar heen dat de buitenste lagen van de ene witte dwerg op de andere witte dwerg vallen. Nelemans en Lars Bildsten van het Kavli Institute for Theoretical Physics (KITP) in Santa Barbara ontdekten destijds dat uiteindelijk een dusdanig dikke laag helium van de begeleider op de witte dwerg terecht kan komen dat kernreacties tot een explosie kunnen leiden waarin de hele laag helium de ruimte wordt ingeslingerd. Bij ‘gewone’ type Ia supernovae knalt de gehele witte dwerg uiteen (zie afbeelding hieronder), in de nieuwe variant is het slechts de heliumlaag aan de buitenkant. De nieuwe soort explosie is ongeveer tien keer zo zwak en verdwijnt ook weer tien keer zo snel als een normale type Ia supernova, wat Chris Stubbs (Harvard) ertoe bracht ze .Ia (point Ia, naar het Engelse decimale teken) te noemen.

Model van een type Ia SN

Model van een type Ia SN. Credit: NASA.

De nu ontdekte supernova dateert al van 2002 en vond plaats in het sterrenstelsel NGC 1821. De astronomen ontdekten dat de supernova destijds verkeerd geclassificeerd was en dat het om een vrij zwakke, snel verdwijnende supernova ging. Ook de andere kenmerken van de explosie wijzen in de richting van een .Ia supernova. Kortom, we hadden Ia supernovae en nu dus ook .Ia supernovae. Mmmm, als dat maar geen aanleiding tot verwarring geeft. Bron: Nova.

Even wat anders: ik ga vanmiddag weg voor een weekendje uit met (schoon-)familie. Geen astroblogjes dus, los van enkele mooie astrofoto’s die ik in de wacht heb gezet en die automatisch worden gepubliceerd. Ik ben er zondagavond of maandagmorgen weer. Doei!

Share

Comments

  1. m = Ik vind het onzin, dat jullie zeggen dat de wereld vergaat op 21 dec. 2012 ik geloof het echt niet omdat de wereld al heel lang bestaat en alles wat jullie bijna zeggen is niet waar. Jullie liegen

    m = ja ze heeft gelijk, jullie zeggen ieder jaar dat de wereld vergaat en vorig jaar hadden jullie gezegd dat er een metheoriet op ons land afkwam maar dat was niet zo.

    ik vind het onzin maar WE WACHTEN AF!!

Speak Your Mind

*