Site pictogram Astroblogs

Verste stellaire zwart gat ooit ontdekt

Impressie van NGC 300 X-1. Credit:ESO/L. Calçada/M.Kornmesser

Astronomen hebben met ESO’s Very Large Telescope (VLT) in Chili een stellair zwart gat ontdekt in een ander sterrenstelsel, dat zich op veel grotere afstand bevindt dan eerder ontdekte stellaire zwarte gaten. Met een massa van vijftien keer die van de zon is dit ook het op twee na zwaarste stellaire zwarte gat ooit gevonden [1]Het zwaarste stellaire zwarte gat is IC 10 X-1 met een massa tussen de 23 en 33 zonmassa’s, nummertje twee is M33 X-7, met 16 zonmassa’s op de keukenweegschaal.. Het is verstrengeld met een ster die binnenkort ook een zwart gat zal worden. De stellaire zwarte gaten in onze Melkweg, die tot tien keer zo zwaar zijn als de zon, zijn zeker geen lichtgewichten, maar buiten ons sterrenstelsel zijn het slechts tweederangs spelers, nu er een stellair zwart gat is gevonden van meer dan vijftien zonsmassa’s. Tweemaal eerder werd een dergelijk object gevonden (zie die ene voetnoot van mij). Het zojuist ontdekte zwarte gat bevindt zich in het spiraalstelsel NGC 300, op zes miljoen lichtjaar van de aarde. De merkwaardige partner van NGC 300 X-1, zoals het zwarte gat wordt genoemd, is een Wolf-Rayet ster, die een massa heeft van ongeveer twintig keer de zon. Wolf-Rayet sterren zijn aan het einde van hun leven en stoten het grootste deel van hun buitenste lagen uit voordat ze exploderen als een supernova, waarbij hun kern implodeert tot een zwart gat. Een röntgeninstrument aan boord van NASA’s Swift-satelliet heeft in 2007 zeer gedetailleerd de omgeving van de helderste röntgenbron in NGC 300 onderzocht, die eerder ontdekt was met ESA’s röntgentelescoop XMM-Newton. Dankzij nieuwe waarnemingen met het FORS2 instrument op ESO’s Very Large Telescope in Chili, hebben astronomen hun eerdere vermoeden bevestigd. De nieuwe gegevens laten zien dat het zwarte gat en de Wolf-Rayet ster in ongeveer 32 uur om elkaar heen dansen in een duivelse wals. De astronomen ontdekten ook dat het zwarte gat materie van de ster opslokt terwijl ze om elkaar heen draaien.

NGC 300 met NGC 300-X1. Credit:ESO/ Digitized Sky Survey 2/P. Crowther

Hoewel er slechts een keer eerder een systeem van dit type is gevonden, zijn astronomen wel bekend met andere systemen die bestaan uit een zwart gat en een begeleidende ster. Gebaseerd op deze systemen zien zij een verband tussen de massa van een zwart gat en de chemische processen in sterrenstelsels. Men vermoedt dat een hogere concentratie van zware elementen de evolutie van zware sterren beïnvloedt, en bepalend is voor de mate waarin materie wordt afgedragen. Uiteindelijk blijft een kleiner zwart gat over wanneer het restant ineenstort. Bron: Nova.

Voetnoten

Voetnoten
1 Het zwaarste stellaire zwarte gat is IC 10 X-1 met een massa tussen de 23 en 33 zonmassa’s, nummertje twee is M33 X-7, met 16 zonmassa’s op de keukenweegschaal.
FacebookTwitterMastodonTumblrShare
Mobiele versie afsluiten