28 maart 2024

Een superzwaar zwart gat van de verkeerde kant?

Bevat 3C 33 een zwart gat van de verkeerde kant?Credit: NASA E/PO – Sonoma State University, Aurore Simonnet

Ja ja, ik weet het, stomme titel, dubbele bodem, geen humor, zucht… Maar kan ik er wat aan doen dat sterrenkundigen in de kern van het actieve radiostelsel 3C 33 wellicht een superzwaar zwart gat hebben ontdekt dat de verkeerde kant op draait? Normaliter wordt zo’n zwart gat omgeven door een platte accretieschijf van invallend gas en stof en draaien beiden dezelfde kant uit. Mocht een zwart gat toch de andere kant uitdraaien is dat meestal van korte duur, want de draairichting van de accretieschijf remt het zwarte gat af en deze gaat op een gegeven moment meedraaien met de omringende schijf. Maar bij 3C 33 wijzen röntgenwaarnemingen door een team onder leiding van Daniel Evans (Massachusetts Institute of Technology in Cambridge, VS) erop dat het zwarte gat koppig is en de andere kant uit draait. Hierdoor denkt men dat het gedeelte direct rondom de waarneemhorizon van het zwarte gat compleet schoongeveegd is, doordat de rotatierichting van het zwarte gat zorgt voor een soort van tegenwind, waardoor invallend materiaal geen tijd krijgt zich op te hopen, maar direct ín het zwarte gat wordt geduwd. Op de een of andere manier krijgt het magnetische veld hierdoor een impuls en die zorgt er op haar beurt voor dat de verderweg gelegen buitenste accretieschijf een krachtige straalstroom produceert. Die stroom is door Evans’ team waargenomen. Eh… ik kan er op doorgaan, maar de dweilpauze bij ’t schaatsen is afgelopen en straks komt Sven Kramer. 🙂 Bron: New Scientist.

Share

Comments

  1. Hoe meet je dat een zwart gat de andere kant opdraait?

    • Het zou gebaseerd zijn op: "The standard signatures of reflection from a neutral accretion disk are absent in 3C33." De retrograde spin zou een verklaring kunnen zijn, maar zoals Rudy terecht opmerkt zou een geïoniseerde accretieschijf een andere verklaring zijn. En ja, het zijn aannames. Vandaar dat ik in m'n blog sprak van 'wellicht'.

  2. Lijkt meer op een aanname, vandaar.

    • In het betreffende paper noemt men een 'retrograde spin' als een mogelijke verklaring, een andere is een geïoniseerde accretiestroom.

      Hoe dat precies zit in het geval van een 'retrograde spin', het paper (waarvan genoemde Daniel Evans ook mede-auteur was) is helaas niet vrij te downloaden. Daar komt nog bij dat dat paper kennelijk alleen 'submitted' is naar het ApJ, dus nog niet 'accepted'…

Laat een antwoord achter aan Adrianus V Reactie annuleren

*