28 maart 2024

Stokoude sterren buiten de Melkweg ontdekt

Het Fornax dwergstelsel. Credit: ESO/Digitized Sky Survey 2

Een team astronomen onder leiding van de Groningse sterrenkundige Else Starkenburg heeft met behulp van ESO’s Very Large Telescope (VLT) de meest primitieve sterren buiten de Melkweg ontdekt. Daarmee is een belangrijke astrofysische puzzel over de oudste sterren in het nabije heelal opgelost. Deze ontdekking is van cruciaal belang voor ons begrip van de vroegste sterren in het heelal. Men denkt dat de primitieve sterren zijn gevormd net na de oerknal, 13,7 miljard jaar geleden. Deze sterren worden ‘uiterst metaalarme sterren’ genoemd. Ze bevatten minder dan een duizendste van de hoeveelheid chemische elementen zwaarder dan waterstof en helium, die aanwezig is in sterren zoals onze zon [1]Volgens de definitie die gebruikt wordt binnen de astronomie zijn ‘metalen’ alle elementen behalve waterstof en helium. Zulke metalen, met uitzondering van een paar lichte chemische … Lees verder. Ze behoren tot een van de eerste generaties sterren in het nabije heelal. Zulke sterren zijn heel zeldzaam en worden voornamelijk waargenomen in de Melkweg. Kosmologen nemen aan dat grotere sterrenstelsels zoals de Melkweg zijn ontstaan door het samensmelten van kleinere sterrenstelsels. De uiterst metaalarme, primitieve sterren in de Melkweg zouden al aanwezig zijn geweest in de dwergsterrenstelsels waaruit de Melkweg is ontstaan. Ook andere dwergsterrenstelsels zouden zulke uiterst metaalarme sterren moeten bevatten. Gemeten spectra van meer dan 2000 individuele reuzensterren in vier nabije dwergsterrenstelsels [2]Genaamd Fornax, Sculptor, Sextans en Carina. lieten tot voor kort geen signalen zien dat de primitieve sterren er daadwerkelijk voorkomen. Starkenburg’s team heeft echter nieuw licht geworpen op dit probleem door de spectra zorgvuldig te vergelijken met computermodellen. Zij vonden slechts hele kleine verschillen tussen de chemische vingerafdruk van een normale metaalarme ster en een uiterst metaalarme ster. Dit verklaart waarom het met tot nu toe gebruikte methoden niet is gelukt om de spectra te identificeren. Ook bevestigden zij de bijna oerstatus van enkele uiterst metaalarme sterren dankzij veel gedetailleerdere spectra verkregen met het zogenaamde UVES-instrument op de VLT. Voor wie meer wil weten over de waarnemingen aan deze stokoude sterren: hier is het wetenschappelijke artikel dat er over gaat. Bron: Nova.

Voetnoten

Voetnoten
1 Volgens de definitie die gebruikt wordt binnen de astronomie zijn ‘metalen’ alle elementen behalve waterstof en helium. Zulke metalen, met uitzondering van een paar lichte chemische elementen, zijn allemaal gemaakt door de verschillende sterrengeneraties.
2 Genaamd Fornax, Sculptor, Sextans en Carina.
Share

Speak Your Mind

*