29 maart 2024

Over OSHI, HOBYS en de Rosettenevel gesproken

Sterren in wording in de Rosettenevel. Credit: ESA/PACS & SPIRE Consortium/HOBYS Key Programme Consortia.

Ja ja, ik weet het, het zijn van die titels waar je geen touw aan vast kunt knopen. Hoewel, de Rosettenevel moet bij menig lezer toch een belletje doen rinkelen. Yep, da’s de bekende emissienevel in het sterrenbeeld Eenhoorn (Monoceros), links van Orion te vinden. Een gigantische wolk van moleculair gas (vooral H II) en stof, bij elkaar wel 10.000 zonmassa’s op de weegschaal en in het midden ervan bevindt zich de open sterrenhoop NGC 2244, grotendeelsl sterren van het type OB, de ‘zware jongens’ onder de sterren. OSHI en HOBYS zullen de gemiddelde lezer weinig zeggen, mij evenmin tot begin van deze avond, dus enige uitleg is handig. Het draait allemaal om de infrarood-ruimtetelescoop Herschel, die vorig jaar met de nodige Nederlandse inbreng is gelanceerd. Eén van de dingen die Herschel doet is het waarnemen van die jonge, hete, OB-sterren middels het ‘Herschel imaging survey of OB Young Stellar objects’ onderzoek. Da’s dus afgekort HOBYS. En daarmee kwam Herschel een heleboel sterren in wording tegen in de Rosettenevel, de heldere punten op de foto, die nog niet eerder waren gezien. Niet zichtbaar in gewoon licht vanwege de ‘geboortecoconnen’, maar Herschel’s infraroodogen kunnen daar dwars doorheen kijken. De helderste punten zijn ieder zo’n tien zonmassa’s zwaar, de kleinere punten in ’t midden en in het rode gedeelte zijn vergelijkbaar met de Zon. De hiernaast afgebeelde foto én vele andere door Herschel gemaakte foto’s komen terecht in OSHI, dat is de Online Showcase of Herschel Images. Zeg maar het familiealbum met de juweeltjes van Herschel’s foto’s. Bron: ESA.

Share

Speak Your Mind

*