28 maart 2024

Tataratááá, de 2XMM-DR3 catalogus is verschenen!

Dat is ‘m, 2XMM J083026+524133.  Credit: ESA XMM-Newton/EPIC (G. Lamer)

Nee dames, helaas, het gaat niet om de nieuwste versie van de Neckermann- of Wehkampgids. We hebben het over de derde catalogus van röntgenbronnen verzameld door de Europese satelliet XMM-Newton. Aan de tweede versie – 2XMMi-DR2 uit 2008 – werden 42.000 nieuwe bronnen toegevoegd en dat brengt het totale aantal bronnen op een kwart miljoen. Met z’n blikveld van 30 boogminuten bekijkt de XMM-Newton normaal gesproken zo’n 600 objecten per jaar. Huh, hoe komt ‘ie dan aan 42.000 nieuwe röntgenbronnen? Nou simpel, die 600 bronnen zijn bijzondere objecten, die op basis van wetenschappelijke voorstellen (‘proposals’) uitgebreid worden bestudeerd. Terwijl XMM-Newton dat doet én tijdens het zwenken van het ene naar het andere te bestuderen object bekijken extra instrumenten naar de röntgenhemel en dit piggy-backing levert per object zo’n 70 nieuwe objecten op, waarvan 98% nooit eerder is gezien. Eén van de ontdekte objecten is een enorme cluster van sterrenstelsels genaamd 2XMM J083026+524133, op de keukenweegschaal goed voor zo’n 5 x 1014 zonmassa’s. Op de afbeelding zie je die cluster in beeld. Het actieve sterrenstelsel linksboven in beeld was het oorspronkelijke object dat XMM onderzocht, 2XMM J083026+524133 was de bijvangst.  De sterrenkundigen hopen dat XMM-Newton over 5 á 6 jaar maar liefst een half miljoen röntgenbronnen in kaart zal hebben gebracht. Ik spreek jullie dan weer. 😉 Bron: ESA.

Share

Speak Your Mind

*