28 maart 2024

Eigenaardigheden poolkap Mars worden bepaald door de wind

De Noordpool van Mars. Credit: NASA

Wie naar een foto van de noordpoolkap van Mars kijkt ziet twee eigenaardigheden: er is een diepe inham, die ijsvrij is, links naar het midden toe lopend op de afbeelding, en er zijn spiraalswijs lopende geulen te zien, waar ook geen ijs ligt. Die diepe inham is de canyon Chasma Boreale, qua lengte vergelijkbaar met de Grand Canyon in de Verenigde Staten, maar veel dieper en breder. De poolkap van Mars is naar schatting zo’n 3 km dik, maar over de vraag waarom in de Chasma Boreale géén ijs ligt bestaan vele theorieën. Zo zou vulkanische hitte de bodem ter plekke hebben verwarmd en een vloedgolf hebben veroorzaakt, waardoor al het ijs permanent verdween. Voor de spiraliserende geulen bestaan ook vele theorieën, onder andere dat de rotatie van Mars ijsstromen zouden veroorzaken die spiraalsgewijs lopen. Radar- en optisch onderzoek aan de poolkap met behulp van SHARAD (surface-penetrating radar) respectievelijk HiRISE (the high-resolution camera) aan boord van de Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) heeft nu laten zien dat de meeste verklaringen overboord kunnen en dat er maar eentje overblijft: wind! Onder leiding van Jack Holt (Universiteit van Texas in Austin, VS) ontdekte men dat sterke poolwinden, ook wel katabatische of valwinden genoemd, de Chasma Boreale ijsvrij hebben gemaakt. De kloof lag er al, de winden hebben ‘m als ’t ware schoongeveegd. Ook de spiraalvormige structuren in de poolkap zouden het gevolg zijn van de wind. Hierbij zou het welbekende Corioliseffect een rol spelen, welke op Aarde verantwoordelijk is voor de draairichting van bijvoorbeeld orkanen en die veroorzaakt wordt door de draairichting van de Aarde. Eh… leuke vraag is dan natuurlijk: komen die spiraalswijs lopende geulen ook op ónze Zuidpool voor? Wie ’t weet mag het zeggen. Bron: Eurekalert.

Share

Speak Your Mind

*