29 maart 2024

Het resultaat van veertig jaar Maanonderzoek

Kees Kwakernaak

Ruim veertig jaar geleden, op 2 januari 1959 om precies te zijn, begon met de lancering van de Russische Loenik 1 het onderzoek van de Maan door ruimtevaartuigen. Gisteravond vertelde Kees Kwakernaak bij sterrenkundevereniging Christiaan Huygens over de resultaten die men door dat onderzoek behaald heeft. Nou kan je met de boeken en tijdschriften over het maanonderzoek inmiddels een bibliotheek vol stouwen, dus Kwakernaak, in het dagelijks leven werkzaam bij de Technische Universiteit in Delft, beperkte zich tot de grote lijnen van het onderzoek. Dat leverde een avondvullend en boeiend beeld op van onze naaste buur, in wiens ‘paspoort’ staat dat ‘ie ruim 4,6 Gyr oud is, da’s 4,6 miljard (giga) jaar, grijze ogen heeft en een lengte van 3476 km. In de veertig jaar sinds de Loenik 1 is er heel veel onderzoek gedaan middels bekende en minder bekende programma’s zoals Apollo, Loenochod, Zond, Smart-1 en recent via de Lunar Reconnaissance Orbiter (LRO). Kwakernaak liet zien dat uit die verschillende programma’s naar voren kwam dat het maanoppervlak is opgebouwd uit verschillende ‘geologische’ – of moeten we soms spreken van lunalogische? – lagen, allen in ouderdom verschillend. Het grootste deel van het maanoppervlak is gevormd door inslagen, slechts een klein gedeelte heeft met vulkanisme te maken. De kraters variëren van klein (een paar meter) tot reusachtig groot, zoals het Aitken-bekken (Ø 2500 km) aan de achterzijde van de maan. De gehele maanbodem is bedenkt met een dikke laag maanstof, regolieth geheten, welk het resultaat is van het voortdurende bombardement van de maan door micrometeorieten. De Maan heeft geen dampkring, dus zelfs de kleinste steentjes kunnen met hoge snelheid inslaan op de maan en zo het regolieth vormen, dat zelfs doordringt in de pakken van de astronauten. Afijn, Kwakernaak eindigde z’n presentatie met de afbeelding van een bemande maanbasis in de jaren twintig van deze eeuw. Cru te moeten constateren dat dá t geen Amerikanen zullen zijn – per slot heeft Obama daar een streep door gehaald – maar Chinezen of Indiërs.

Share

Speak Your Mind

*