14 oktober 2024

LOFAR ziet structuur in verre quasar

LOFAR-waarneming van 3C 196. Credit: Olaf Wucknitz

Door een aantal LOFAR-stations in Nederland en Duitsland aan elkaar te koppelen is een team van sterrenkundigen onder leiding van Olaf Wucknitz (Argelander Institute of Astronomy in Bonn) erin geslaagd een gedetailleerde opname in het radiogolfgebied van een quasar te maken. LOFAR is de LOw Frequency ARray, een zich uitbreidend netwerk van eenvoudige radioantennes, waarvan het centrum zich in Drenthe bevindt, middenin het Exloöerveld. In de laatste Zenit (juni-nummer) staat een uitstekend overzichtsartikel over LOFAR, voor geïnteresseerden, maar dit even terzijde. Onlangs werden vijf stations in Nederland en drie in Duitsland met elkaar verbonden en vervolgens ‘richtte’ men de telescoop op de quasar 3C 196, een sterrenstelsel met een actieve door een zwart gat aangedreven kern, die sterke radiostraling produceert. Links in de afbeelding zie je 3C 196 met alleen de Nederlandse stations, rechts nadat ook de drie Duitse stations erbij kwamen. LOFAR werkt als een interferometer, waarbij meerdere stations als één grote telescoop werken en duidelijk te zien is dat door de aansluiting van de Duitse stations de resolutie enorm is toegenomen. De radiostraling heeft golflengten van 4 tot 10 m, gelijk aan een frequentie van 30 tot 80 MHz. De waarneming aan 3C 196 was niet zozeer bedoeld voor wetenschappelijke waarnemingen, maar meer als testobject. Test geslaagd, zou ik zo zeggen. 🙂 Bron: Max Planckinstituut voor radiosterrenkunde.

Share

Comments

  1. Op 2e Pinksterdag nog even gekeken bij het Initial Test Station van LOFAR vlakbij Exloo. Door de harde wind waaide je bijna weg daar in het open veld, maar het was toch even leuk om de boel te bekijken. Er waren wat mensen van Astron die wat uitleg gaven aan de bezoekers (de dag was in het kader van "Blij met Europa").

  2. Ja, ik was daar eind oktober vorig jaar. Erg leuk om dat in zo'n akker te zien. Ik neem aan dat de term 'Initial Test Station' binnenkort de deur uitgaat.

  3. Over een jaar of wat (nou ja, nog heel wat jaartjes eigenlijk) moeten we maar 'ns een kijkje nemen bij het SKA-project. 🙂

Speak Your Mind

*