Koningin Beatrix opent LOFAR (© Carolina Ødman)
’s Werelds grootste radiotelescoop LOFAR is op zaterdag 12 juni officieel geopend door Hare Majesteit de Koningin tijdens een speciale ceremonie. Deze ceremonie vond plaats in het centrale LOFAR gebied van zo’n 400 hectare tussen Exloo en Buinen in het oostelijk deel van Drenthe. In een multimediale presentatie vertelden wetenschappers, bestuurders, captains of industry en betrokkenen uit de omgeving hoe belangrijk LOFAR voor hen is geweest en zal zijn. Dit was de opmaat naar de officiële handeling van Hare Majesteit Koningin Beatrix, die met een druk op de knop de waarnemingen met de LOFAR telescoop startte. Zij werd daarbij omringd door een groep schoolkinderen. De waarneming leverde na enkele seconden op een groot scherm de eerste officiële resultaten op met deze super-radiotelescoop. Na de officiële opening werd een overeenkomst getekend tussen Nederland, Frankrijk, Duitsland, Zweden en Engeland om gezamenlijk gebruik te gaan maken van de LOFAR antennestations, die inmiddels in ook deze landen zijn gebouwd. LOFAR, dat staat voor Low Frequency Array, is ontworpen en gebouwd door ASTRON, het Nederlands instituut voor radioastronomie, onderdeel van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). De 25.000 antennes staan verspreid over 36 velden in Noord-Nederland en in Duitsland, Zweden, Frankrijk en Engeland. Glasvezels verbinden de antennes met een supercomputer die bij de Rijksuniverstiteit Groningen staat. Zo ontstaat een reuzentelescoop met een diameter van honderd tot duizend kilometer. De telescoop onderzoekt onder meer het vroegste heelal, kosmische deeltjes en magnetisme in de Melkweg en andere sterrenstelsels. Met het LOFAR sensor netwerk wordt ook onderzoek op het gebied van geofysica, precisielandbouw en ICT gedaan. Terwijl de antennes het heelal waarnemen, verzamelen ondergrondse sensoren gegevens over structuur van de aardbodem. Die gegevens dragen bij aan betere modellen voor bodemdaling, watermanagement en gaswinning. Bron: Astron.
