De gigantische Leo Ring, rechts drie uitvergrootte optische delen. Credit: CFHT/Astron – P.A. Duc
In de zogenaamde Leo Groep, een cluster van sterrenstelsels welke zoals de naam al doet vermoeden te vinden is in het sterrenbeeld Leeuw, is in de jaren tachtig een gasring ontdekt, die met een omvang van 650.000 lichtjaar gigantisch mag worden genoemd. Recent onderzoek heeft laten zien dat die ring het gevolg is van een botsing, welke ongeveer een miljard jaar geleden moet hebben plaatsgevonden tussen de sterrenstelsels NGC 3384, nu gelegen in het centrum van de Leo Groep, en M96, een groot spiraalstelsel aan de rand van de cluster. Vorig jaar had men op basis van waarnemingen aan de hoeveelheid metalen – da’s alles zwaarder dan helium – in de ring het vermoeden dat ‘ie wel eens zou kunnen bestaan uit oergas, waterstofwolken die kort na de oerknal zijn gevormd. Dat oergas is nog nooit ontdekt en die ring zou wel eens uit dat 13,7 miljard jaar oude spul kunnen bestaan, zo dacht men toen. Oergas heeft twee kenmerken: het houdt zich alleen op buáten sterrenstelsels én er kunnen geen sterren uit ontstaan, daar is het veel te ijl voor. Maar wat blijkt nu uit optische waarnemingen met de Canada-France-Hawaii Telescope MegaCam camera: dat er zich toch sterren vormen in de ring. Kortom, noppes oergas. Vervolgens ging men op een grote computer simuleren wat dan wel de ring kan hebben veroorzaakt en toen kwam daar die botsing tussen de twee sterrenstelsels uit. Nou ja botsing, ze vlogen gewoon dwars door elkaar heen, waarbij ze lange slierten van gas achterlieten, de Leo Ring vormend. Op dit moment anno nu – eh… da’s dubbel, ik weet ’t – staan NGC 3384 en M96 38 miljoen lichtjaar van ons verwijderd. In de volgende video zie je die gesimuleerde botsing mooi in beeld:
Zoek je nog ontspannende lectuur voor op je vakantie? Dan moet je het wetenschappelijke artikel van bovenstaande ontdekking lezen: A collisional origin for the Leo ring. Bron: CFHT.
