De zwaartekrachtslens van SDSS J0013+1523. Credit: Courbin, Meylan, Djorgovski, et al., EPFL/Caltech/WMKO.
Zwaartekrachtslenzen of gravitatielenzen zijn een fenomeen die we al jaren kennen. Zoals Albert Einstein al in 1916 voorspelde kunnen zware objecten het licht van erachter liggende objecten door de invloed van hun zwaartekracht afbuigen. In 1919 werd dit voor het eerst door Eddington aangetoond bij een zonsverduistering, waarbij sterren die schijnbaar dichtbij de rand van de Zon liggen iets van plek waren veranderd, later ontdekte men ook sterrenstelsels en clusters van sterrenstelsels, die het licht van erachterliggende sterrenstelsels of quasars konden verbuigen. Voor het eerst is men er in geslaagd om een quasar te ontdekken die zelf als gravitatielens werkt en die het licht van een erachter liggend sterrenstelsels afbuigt. Precies de omgekeerde situatie dus van wat men meestal ontdekt. Sterrenkundigen vonden de primeur door 22.298 quasars te onderzoeken die voorkomen in de zevende catalogus van de Sloan Digital Sky Survey (SDSS). Quasars zijn in feite ook sterrenstelsels, maar dan een versie die een zeer actieve kern heeft, welke wordt veroorzaakt door een superzwaar zwart gat. De straling van de accretieschijf rondom het zwarte gat verblindt als ’t ware de rest het sterrenstelsels, zodat we vanaf aarde alleen de actieve kern zien. In ’t geval van quasar SDSS J0013+1523 bleek men een voltreffer te hebben. Deze quasar, 1,7 miljard lichtjaar van ons vandaan, bleek het licht te verbuigen van een sterrenstelsel dat maar liefst 7,5 miljard lichtjaar van ons vandaan ligt. Met de 8 meter Keck II telescoop op Hawaï kon men de gegevens van de SDSS verifiëren en de allereerste quasar-zwaartekrachtslens bevestigen. Hier nog even een video met de berichtgeving over de vondst.
Meer weten over de vondst, kijk dan in dit wetenschappelijke artikel. En eh… ja, ik ben terug van vakantie, Drenthe kan weer opgelucht ademhalen. Bron: Universe Today.
Speak Your Mind