‘Supervulkaan’ M87 in actie

Op de foto hiernaast zien we een uitbarsting in beeld in de kern van het elliptische sterrenstelsel M87, dat vijftig miljoen lichtjaar van ons verwijderd is en dat ligt in het sterrenbeeld Maagd (Virgo). De foto is een combinatie van röntgenlicht (in blauw), vergaard door NASA’s röntgensatelliet Chandra, en radiostraling (in rood-oranje) dat met de Very Large Array is gedetecteerd, een radiotelescoop van de National Science Foundation in de VS. Het gebied dat we zien is 200.000 lichtjaar in doorsnede. De uitbarsting van hoogenergetisch gas wordt veroorzaakt door het superzware zwarte gat, welke zich in het centrum van M87 bevindt. Rondom M87 bevindt zich heet gas, dat afkoelt en richting centrum van het stelsel valt. Maar zodra het terugvallende gas in botsing komt met uitgespuwd materiaal afkomstig van de accretieschijf rondom het zwarte gat worden schokgolven gecreëerd, die weer de andere kant uitgaan, naar buiten toe. Dit lijkt op hetgeen men ook bij de IJslandse vulkaan Eyjafjallajokull zag, toen die een paar maanden terug uitbarstte. Ook daar vallend puin en stofwolken, die onderweg nieuw uitgeblazen materiaal uit de kratermond tegenkwamen. Vandaar dat ze M87 ook wel een supervulkaan noemen. Tikkie groter dan Eyjafjallajokull, dat wel. De foto hiernaast is overigens hier te zien mét toelichtende labels, wel handig. Bron: Chandra.