28 maart 2024

Gliese 581g, eerste exoplaneet in bewoonbare zone

Impressie van Gliese581g. Credit:  Lynette Cook/NSF/AP

Vlakbij de rode dwergster Gliese 581 hebben sterrenkundigen een exoplaneet gevonden, met een massa van ongeveer 3 á 4  keer die van de aarde, die in de bewoonbare zone rondom de ster ligt, de zone waar vloeibaar water kan voorkomen. De exoplaneet heet Gliese 581g en met diens ontdekking, resultaat van maar liefst 11 jaar onderzoek, is vermoedelijk de eerste planeet ondekt waar leven zou kúnnen voorkomen en die iets zwaarder dan de aarde is. Het onderzoek werd geleid door Steven Vogt (UC Santa Cruz) en Paul Butler (Carnegie Institution) en er werd gebruik gemaakt van de HIRES spectrometer op de Keck I telescoop van het W. M. Keck Observatorium op Hawaï. Gliese 581 ligt 20 lichtjaar van ons vandaan in het sterrenbeeld Weegschaal. Er waren al vier exoplaneten rond de dwergster bekend, waaronder Gliese 581c en d, beiden gelegen aan de rand van de bewoonbare zone – waarbij c aan de warme kant en d aan de koude kant gelegen is. Eén van de twee nieuwe exoplaneten rondom Gliese 581 is dus Gliese 581g en die ligt middenin de bewoonbare zone. Hij draait in 37 dagen één rondje om de ster. De ster zendt minder licht én warmte uit dan onze zon en dat zorgt ervoor dat de gemiddelde temperatuur op Gliese 581g – wiens afstand tot de ster 20 miljoen km is, da’s 1/7e van de afstand tussen aarde en zon – tussen -31 en -12 °C ligt. De planeet is door de getijdewerking altijd met dezelfde kant naar de ster gekeerd. Aan de kant naar de ster toe gekeerd kan het zeer heet zijn, aan de donkere kant is het ijzig koud. Maar de schemerzones op de planeet zijn het meest interessant, want daar zou de temperatuur rond het vriespunt kunnen schommelen. Dat gecombineerd met de mogelijkheid van het voorkomen van water voedt de speculatie dat er wellicht leven op deze planeet voorkomt. De straal van Gliese 581g is ongeveer 1,2 á 1,4 keer die van de aarde, dus de zwaartekracht zou een tikkeltje groter dan die van de aarde zijn.

Om er zeker van te zijn dat de HIRES-waarnemingen met de Keck telescoop klopten heeft men ook gebruik gemaakt van HARPS, the High Accuracy Radial velocity Planetary Search, en die gaven een bevestiging. Kortom, een sensationele ontdekking! Hieronder voor de volledigheid nog even een overzicht van het complete Gliese 581-systeem t/m exoplaneet Gliese 581f, die kortgeleden samen met Gliese 581g ontdekt is, vergeleken met het zonnestelsel.

Credit: National Science Foundation – Wikipedia

Bron: Eurekalert.

Share

Comments

  1. Zou op zo'n planeet niet al het water uiteindelijk terechtkomen in ijsafzettingen aan de nachtkant ? Zelfs de schemerzone zou dan wel eens kurkdroog kunnen zijn en dus redelijk levenloos.

    Of krijg je dan een kurkdroge nacht'pool' met aan de rand van de schemerzone een ring van ijs die via gletchers met wat smeltmeren toch enig vloeibaar water geven …

    Spannend hé

  2. Ik denk dat essentiëel de vraag is of er een atmosfeer rondom Gliese 581g is. Als die er is wordt eventueel water in de circulatie meegenomen en kan het in principe overal terechtkomen. Aan de hete kant zal 't snel verdampen, maar aan de 'terminator', de grens tussen licht en donker, zal het als water of waterijs kunnen bestaan. Hier is een interessant verhaal over hoe zo'n atmosfeer op Gliese 581g er uit zou kunnen zien: http://weirdsciences.net/2010/09/30/gliese-581g-e… .

  3. Ik lees net op hln.be ;

    "De 'Nieuwe Aarde' heeft 100% kans op leven"

    De kans dat toekomstige generaties, zoals opperastronoom Stephen Hawking het aanraadt, de sterren zullen koloniseren is weer wat groter geworden. Wetenschappers hebben namelijk een planeet ontdekt, die omschreven wordt als "de meest op de Aarde gelijkende tot nog toe".

    Het gaat om een rotsachtige wereld die drie keer de omvang van die van ons heeft. De ster waarrond de planeet cirkelt ligt op 20 lichtjaren van ons. De 'Nieuwe Aarde'? "100% kans op leven", beweert alvast dr. Steven Vogt.

    Er zouden weleens tientallen miljarden van deze systemen in onze melkweg kunnen bestaan.

    Dr. Steven VogtDe planeet bevindt zich in de zogenaamde 'Goldilocks zone' van de kleine rode ster, Gliese 581 genaamd. Dat is het gebied in de ruimte waar de omstandigheden niet te warm en niet te koud zijn voor stromend water dat oceanen, meren en rivieren kan vormen.

    De planeet heeft ook een atmosfeer en een zwaartekracht, sterk gelijkend op die van de Aarde. Dat betekent dat de mens er rechtop zou kunnen lopen op de bodem én dat er leven mogelijk is.

    "Het wemelt van werelden als onze in universum"

    De ontdekking komt drie jaar nadat atronomen een gelijkaardige maar iets minder bewoonbare planeet rond dezelfde ster in de Libra-constellatie hadden ontdekt. Die werd toen omschreven als liggende "in onze achtertuin" binnen het melkwegstelsel.

    Wetenschappers beweren dat de vondsten aanduiden dat het wemelt van de werelden zoals de onze in het universum. "Als ze zeldzaam zouden zijn, dan hadden we er nooit zo snel en zo dichtbij een gevonden", zegt Dr. Steven Vogt van de University of California in Santa Cruz.

    "Het aantal systemen met mogelijk bewoonbare planeten ligt ergens rond de tien of twintig procent. Dat moet je vermenigvuldigen met de honderden miljarden sterren in het melkwegstelsel. Dan krijg je een enorm getal.

    Er zouden weleens tientallen miljarden van deze systemen in onze melkweg kunnen bestaan." Volgens de astronoom is er honderd procent kans van leven op de net ontdekte planeet. "Daar twijfel ik bijna niet aan."

  4. Jordy N. zegt

    Ik hoop dat er toch wel water is op die planeet

    en dat het er niet te droog is,dat al het ijs smelt

    en dan denk ik wel dat er leven is op die planeet

  5. Als het een erg natte planeet is, met oceanen en al dus, krijg je natuurlijk ook oceaan stromingen die warmte van de zonnige naar de donkere kant brengen.

    Zelfs aan de zon kant hoeft het dan niet zo'n hel te zijn …

    Hoe snel geraken we daar met de huidige technologie ? Onbemand om te beginnen … (ionen motor en opslingeren langs planeten en zon)

  6. Hoe lang we er over doen die 20 lichtjaren naar Gliese 581 te overbruggen? Lees m'n verhaal over hoe lang een reis kan duren naar de dichtstbijzijnde ster, Proxima Centauri (4,22 lichtjaar).

  7. hmmm … per atoombomraket dus vlot 400 jaar en hopen dat je genoeg uranium vindt … da's lang.

    misschien toch maar even op de kernfusiereactor wachten …

    die ionen motoren werken op xenon, een zwaar edelgas (hoe geef je dat een lading ?).

    zouden die ook op het lichtere helium kunnen werken, het afvalproduct van kernfusie ?

  8. Ik wil daar wonen 😀

    dAT IS FCKING COOL

  9. Het zou nóg sneller kunnen dan die 400 jaar, maar dan moeten er wel nieuwe uitvindingen worden gedaan, zoals de Bussard Collector.

  10. 😀 het zou fcking cool syn om daar te wonen 😛

    tifff(L)

  11. hallo

  12. Ja hallo Tiff, zeg 't es. Ja cool daar op Gliese 581g. Nou nog daar zien te komen.

  13. Het kan ook zijn als je daar aankomt dat je onmiddelijk wordt opgeeten door de bewoners van deze planeet. Zonde van dat lange reizen.

  14. Teveel naar Star Trek gekeken zeker. 🙂

  15. een Bussard Collector, of een lichtzeil en zware lasers op de maan om het in gang te schieten ?

  16. hmmm, leuke discussie maarre laat één ding wel effe duidelijk zijn: Je kunt NOOIT te veel naar Startrek kijken!!!

  17. is daar zeker weten leven ofniet?

  18. Eén van de ontdekkers van Gliese 581g, Steven Vogt, zegt dat het 100% zeker is dat er leven op is. Maar ik vind dat een erg ferme stelling, die berust op nogal wat veronderstellingen.

  19. en dat waarschijnlijk enkel gebaseerd op spectraalanalyse : er is waterstof en zuurstof, dus water op een plek waar ze vloeibaar kan zijn, want waarschijnlijk te weinig CO2 anders heb een Venusachtige broeikast, en omdat het een oud systeem is en er geen maan duurt de dag even lang als een jaar heb je alle mogelijke temperatuurgordels zodat er GEEN reden is waarom leven er NIET zou kunnen ontstaan … de dubbele negatie dus. ferm hé 😉

  20. Messier60 zegt

    als de planeet niet om zijn as draait dan kan er toch ook geen magnetisch veld zijn die de planeet beschermt van oa zonnewinden dus zal het praktisch onmogelijk zijn om de evolutie van intelligent leven mogelijk te maken??

Laat een antwoord achter aan Johan Reactie annuleren

*