Site pictogram Astroblogs

Wiebelen zorgt voor Enceladus’ vloeibare oceaan

Waterdamp spuwende geisers op Enceladus. Credit: NASA/JPL/SSI

In 2005 werd door het ruimtevaartuig Cassini, dat continue rondjes om Saturnus en diens manen draait, ontdekt dat de maan Enceladus waterdamp uitspuwt uit diverse geisers. Sinds die ontdekking is uit de geisers op de zuidpool van Enceladus naar schatting 13 miljard watt aan energie opgehoest. Het sterke vermoeden bestaat dat een vloeibare oceaan onder de dikke ijskorst van de maan de bron van het waterdamp is. Maar er is wel één groot probleem: de temperatuur is er door de grote afstand tot de zon erg laag, namelijk bijna -200 °C. Hoe kan bij zo’n temperatuur een oceaan vloeibaar zijn? Een grote radioactieve kern, die warmte produceert, heeft Enceladus waarschijnlijk niet. Hamvraag is dus: hoe komt Enceladus aan z’n vloeibare ‘ondergrondse’ oceaan? De getijdewerking is een andere verklarende factor en die kan de warmteproductie inderdaad deels verklaren. Enceladus’ baan om Saturnus is ellipsvormig en op momenten dat ‘ie dichterbij de geringde planeet is dan is de zwaartekracht sterker dan als ‘ie verderweg staat. Dat levert ‘spanning’ op, waardoor het binnenste net als een rubberbal inkrimpt en weer opveert. Maar zoals gezegd verklaart dat niet alles. Terry Hurford (NASA’s Goddard Space Flight Center, Greenbelt) en z’n team hebben nu een verklaring voor de rest van de warmteproductie: het wiebelen van Enceladus. Sterrenkundigen noemen dat eigenlijk libratie, een soort van schommeling in z’n rotatie, die ook bij onze eigen maan wordt gezien. Cassini heeft waargenomen dat de wiebel maximaal 2% bedraagt. Hurford’s team heeft berekend dat een wiebel tussen 0,75 en 2% voldoende is om de warmteproductie door Enceladus volledig te verklaren en daarmee de aanwezigheid van een vloeibare oceaan. De oorzaak van de wiebel is vermoedelijk dat Enceladus zelf niet perfect rond is. Bron: NASA/JPL.
FacebookTwitterMastodonTumblrShare
Mobiele versie afsluiten