29 maart 2024

Meer over die kosmische pinda, Hartley 2

“Hartley 2, the movie”. Credit: NASA/JPL-Caltech/UMD

Afgelopen donderdag, 4 november 2010, scheerde Deep Impact/EPOXI op 700 km afstand langs de kern van de komeet Hartley 2. Op de beelden die gemaakt werden – en die korte tijd later al wereldwijd te zien waren, hóe verbluffend – konden we zien dat die kern de vorm van een pinda heeft, een kosmische pinda van 2,2 bij 0,5 km. Beelden die sterk doen denken aan een andere komeet, 19P/Borelly, welke op 21 september 2001 werd gepasseerd door de sonde Deep Space 1. Borelly is een tikkie groter dan Hartley 2, maar z’n vorm oogt hetzelfde. Ook is er een sterke gelijkenis met de planetoïde Itokawa, waar de sonde Hayabusa november 2005 pogingen heeft ondernomen om op diens oppervlak te landen. De donderdag gemaakte foto’s laten zien dat de gasstromen (jets), veroorzaakt door smeltend ijs aan het oppervlak, vooral aan de ruwe uiteinden te vinden zijn. Hartley 2 stoot naast stof en waterdamp ook grote hoeveelheden kooldioxidegas en cyanideverbindingen uit. De smallere ’taille’ van de komeetkern tussen die uiteinden in ziet er een stuk egaler uit en lijkt te zijn bedekt met fijn materiaal dat naar het oppervlak teruggevallen lijkt te zijn. Als die taille nog smaller zou zijn zou het mij niet verbazen als de komeet in twee stukken breekt en de uiteinden losse kometen worden. Misschien is dat een proces dat vaker bij kometen voorkomt en dat misschien vergelijkbaar is met het YORP-proces dat men bij planetoïden heeft waargenomen en dat er ook toe kan leiden dat planetoïden splijten. Afijn, Daniel Macháček Luca Cassioli van unmannedspaceflight.com heeft de foto’s van de passage van Deep Impact langs Hartley 2 achter elkaar geplakt, gemorphed zoals dat technisch heet en dat leverde de bewegende beelden van hiernaast op. Schitterend om te zien en indrukwekkender, vind ik zelf, dan de beelden die het Deep Impactteam zelf op internet heeft gezet. Nou we het toch over indrukwekkend hebben: Emily Lakdawalla, de planeetdeskundige én blogger van de Planetary Society, heeft een foto laten zien waarop je Hartley 2 ziet plús ter vergelijking het internationale ruimtestation ISS. Echt schitterend om te zien:

Credit: NASA/JPL-Caltech/UMD

Bron: Planetary Society + NRC-Handelsblad, 6 november 2010.

Share

Speak Your Mind

*