28 maart 2024

WISE brengt de ‘wegloopster’ Zeta Ophiuchi in beeld

Credit: NASA/JPL-Caltech/WISE Team

Deze prachtige opname is gemaakt door NASA’s Wide-field Infrared Survey Explorer (WISE), de satelliet die op 14 december 2009 werd gelanceerd en die sindsdien de infraroodhemel in kaart brengt. Wat je ziet is de ster Zeta Ophiuchi, afgekort ζ Oph, en diens omgeving. Het is die blauwe ster in ’t midden. Het is een zogenaamde wegloopster – geen idee of die vertaling juist is, in het Engels noemen ze ‘m een runaway star – en dat is niet voor niets. Ooit maakte ζ Oph deel uit van een dubbelstersysteem, maar op een gegeven moment zei z’n collega-ster vaarwel tegen de wereld en barstte in een giga-explosie als supernova uit elkaar. ζ Oph werd door de kracht weggeslingerd en sindsdien snelt de ster met een vaartje van 24 km per seconde door de interstellaire ruimte. Klinkt leuk, zo’n ster wegslingeren, maar vergis je niet wá t er is weggeslingerd: ζ Oph is zelf een ster van twintig zonmassa’s zwaar en z’n lichtkracht is 65.000 keer zo groot als die van de zon. Oeps! Afijn, de infraroodopname van WISE laat prachtig zien hoe ζ Oph door de interstellaire gas- en stofwolken suist. Ver van de ster verwijderd zijn die prachtig golvende, groengekleurde wolken. Dichterbij ζ Oph komen we oranjegekleurde wolken voor, welke onder invloed van de ultraviolette straling van de ster oplichten. En boven de ster zie je een gele boog, welke een soort van boeggolf is. ζ Oph vliegt van rechtsonder naar linksboven en de sterrenwind die de wegloopster daarbij uitstraalt duwt de voor hem (haar?) liggende stof- en gaswolken ineen en dat zie je als die boeggolf. We hebben zo’n boeggolf wel eens vaker gezien, namelijk bij de superreus Betelgeuze. Denk nou niet dat ζ Oph z’n hele leven aan het weglopen blijft, want over pakweg 4 miljoen jaar zal ‘ie z’n voormalige compagnon achterna gaan en ook een supernova worden. Hoe oud de ster nu is? Ook vier miljoen jaar, dus halverwege z’n leven, welke gekenmerkt wordt door het motto ‘live fast, die young’. Bron: WISE.

Share

Comments

  1. "Het is een zogenaamde wegloopster – geen idee of die vertaling juist is, in het Engels noemen ze ‘m een runaway star"

    Wegloop-ster klinkt in ieder geval leuker dan "op hol geslagen ster" (vergelijk: runaway train / op hol geslagen trein).

    Toch blijft Mira ( http://www.astroblogs.nl/2007/08/16/mira-blijkt-e… ) voor mij de mooiste …wegloopster.

  2. Fabricius zegt

    We mogen zelf een naam verzinnen, want "ster met grote eigenbeweging" is hier niet duidelijk genoeg. Wegvliegster?

  3. Wegloopster, wegvliegster. Mmmmm, zal ik er een keertje een 'poll' aan wijden?

Speak Your Mind

*