Site pictogram Astroblogs

Kepler vindt systeem met maar liefst zes exoplaneten

credit: NASA/Tim Pyle

Kepler-11_impressie. credit: NASA/Tim Pyle

Sterrenkundigen hebben met behulp van de Kepler ruimtetelescoop een ster ontdekt waar maar liefst zes exoplaneten omheen draaien, zo werd vanavond op een eerder aangekondigde persconferentie bekendgemaakt. Dat is een record, want het tot nu toe grootste planetensysteem buiten ons zonnestelsel was dat van de ster HD 10180, waar vijf planeten omheen draaien. Het gaat om de ster Kepler-11 en de exoplaneten heten Kepler-11b, -11c, -11d, -11e, -11f en… héél verrassend -11g. De letter a is weggelegd voor de ster zelf, welke zich 2000 lichtjaar van ons vandaan bevindt en die op onze zon lijkt. Vanaf de aarde gezien passeren alle zes exoplaneten regelmatig die ster – een transitie zoals dat heet – en dat zorgt er voor dat het licht van de ster een klein dipje ondergaat. Kepler is meester in de transitiemethode, het waarnemen van dat soort dipjes. Vijf van de zes exoplaneten blijken erg dicht bij elkaar in de buurt te staan én ook nog eens heel dichtbij die ster. Dat zorgt er voor dat niet alleen de gravitationele invloed van de ster op deze planeten erg groot is, maar ook dat ze elkaar hevig beïnvloeden. Dat laatste kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat de omloopperiode plotseling wel 10 tot 20 minuten veranderd. Het zijn geen grote planeten, hun massa varieert van ongeveer 2,3 tot 13,5 keer de massa van de aarde. Hun straal ten opzichte van de aarde zie je in de afbeelding hieronder. Let niet op die kleuren, want die zijn niet realistisch.

De stralen van de zes exoplaneten van Kepler-11. Credit: NASA/JPL-Caltech.

In de massa zit wel enige onzekerheid, in de figuur hieronder aangegeven door langgerekte, blauwgekleurde ellipsen. In deze figuur zien we behalve de massa en straal van de Kepler-11 exoplaneten ook enkele planeten uit het zonnestelsel én enkele andere exoplaneten weergegeven, zoals Kepler-10b, de allereerste rotsachtige exoplaneet. De Kepler-11 exoplaneten zullen niet rotsachtig zijn, maar helemaal gasvormig zijn ze vermoedelijk ook niet. Op de persconferentie had Jack Lassauer, één van de onderzoekers van de Kepler missie, het over Marshmallow-achtige planeten, met een zachte buitenkant en een harde binnenkant.

Massa, straal en vermoedelijke samenstelling van de Kepler 11 planeten. Credit: NASA/JPL-Caltech.

De vijf planeten die elkaar beïnvloeden hebben een afstand tot de ster die kleiner is dan de afstand tussen Zon en Mercurius. Ze draaien in minder dan 50 dagen om de ster, de snelste in tien dagen, de langzaamste in 46 dagen. De zesde planeet, wiens massa nog niet bekend is, staat een stuk verder weg en draait in 118 dagen om Kepler-11a. Als we nog even naar de afbeelding hierboven kijken – en dan met name in de hoek linksonder – is het natuurlijk interessant waneer men nou precies exoplaneten zal ontdekken die net zo zwaar en groot als de aarde zullen zijn. De hoop was dat men vandaag zo’n ‘Tweede Aarde’ zou bekendmaken, maar dat is dus niet het geval. Douglas Hudgins, van hetzelfde Keplerteam, verklaarde op de persconferentie dat het vermoedelijk nog drie jaar zal duren voordat vanuit de data van Kepler een echte tweede aarde tevoorschijn kan komen. Wat de boel wellicht in een versnelling kan brengen is de inzet van het grotepubliek bij het analyseren van die megatonnen aan data van Kepler door middel van de Planet Hunters van de Galaxy Zoo. In de eerste 30 dagen van dat project zijn al 1,3 miljoen gegevens door het publiek geanalyseerd. 😯 Mocht je de personferentie vanavond gemist hebben, geen paniek: hier is ‘ie!

YouTube video player

Bron: Universe Today + Bad Astronomy.

FacebookTwitterMastodonTumblrShare
Mobiele versie afsluiten