29 maart 2024

Twee witte dwergen zullen uiteindelijk één nieuwe ster vormen

Impressie van SDSSJ010657.39 als het één ster is geworden. Op de voorgrond een eventuele exoplaneet met maan. Credit: David A. Aguilar, CfA

Sterrenkundigen hebben in het sterrenbeeld Walvis (Cetus) twee witte dwergen ontdekt, die razendsnel om elkaar heen draaien en die over pakweg 37 miljoen jaar zullen samensmelten. Als dat gebeurt zal een nieuwe ster ontstaan, waarin helium zal verbranden tot koolstof. Het merkwaardige systeem heet SDSS J010657.39 – 100003.3 en het staat 7800 lichtjaar van ons vandaan. De witte dwergen draaien met een vaartje van zo’n 435 km per seconde in 39 minuten één keer om een gemeenschappelijk zwaartepunt. Ze staan slechts 225.000 km van elkaar vandaan, da’s minder ver dan de maan van de aarde staat. 😯 De lichtste van de twee dwergsterren, 17% van de zonmassa bevattend, kunnen we vanaf de aarde zien. De zwaardere dwerg, 43% zonmassa op de weegschaal, kunnen we vreemd genoeg niet zien. We weten dat ‘ie er moet zijn, omdat we de zichtbare dwerg door de gravitatie van de onzichtbare partner lichtjes heen en weer zien bewegen. Witte dwergen willen nog wel eens voor kosmisch vuurwerk zorgen als ze gevoed worden door een nabije ster van materie en ze de zogenaamde Chandrasekhar-limiet overschrijden, ruim 1,4 zonmassa. Als dat gebeurt zeggen ze BOEM en maken we een type Ia supernova mee. Met het duo van SDSS J010657.39 – 100003.3 zal het zo ver niet komen. Als je hun massa optelt kom je niet aan die limiet en dus zal een daverende explosie uitblijven. Wat er wel gebeurt als ze over 37 miljoen jaar samensmelten is interessant: de twee witte dwergen zullen dan één nieuwe ster vormen, in wiens kern helium zal verbranden tot koolstof. In de afbeelding een impressie van de ster die dan gevormd is, met een nabije exoplaneet. Tikkeltje fantasie dus, want van die exoplaneet is niets bekend. De witte dwergen in SDSS etc… bestaan trouwens zelf ook uit helium, maar dat verbrandt niet. Nu nog niet tenminste, nog 37 miljoen jaartjes geduld. Hier een impressie op video van wat er dan gebeurt:

Bron: Eurekalert.

Share

Comments

  1. Olaf van Kooten zegt

    Ik vraag me wel af wat voor ster precies zal ontstaan. Witte dwergen bestaan uit koolstof 'as' (soms gemengd met neon, zuurstof en magnesium) met daar omheen een relatief dunne laag helium. Dat zou betekenen dat de hoeveelheid brandstof van de nieuwe ster (de gezamenlijke hoeveelheid helium) vrij weinig is, waardoor de nieuwe ster relatief kort aan fusie zal doen en vervolgens weer terugkeert naar een witte dwerg. Denk ik. Maar ik ben ook geen expert hoor, ik zal eens op google gaan speuren naar de gevolgen van de botsing tussen twee witte dwergen.

Laat een antwoord achter aan Olaf van Kooten Reactie annuleren

*