Radioschotels werpen beste blik ooit op jets superzwaar zwart gat

Sterrenkundigen zijn er in geslaagd om de meest gedetailleerde foto te maken van de langwerpige straalstromen – de zogenaamde ‘jets’ – die worden uitgespuwd door een superzwaar zwart gat in het centrum van het sterrenstelsel Centaurus A, kortweg Cen A. Dat stelsel in het sterrenbeeld Centaurus wordt ook wel NGC 5128 genoemd en met een afstand van 12 miljoen lichtjaar ligt het relatief dichtbij. Zouden wij met onze ogen geen optisch licht kunnen zien, maar wel ‘radiolicht’, dan zouden we Cen A gemakkelijk aan de hemel kunnen zien. Want bekeken in dat deel van het electromagnetisch spectrum is Cen A aan de hemel twintig Volle Manen groot. In de kern van Cen A bevindt zich een zwart gat dat 55 miljoen keer zo zwaar als de zon is en als invallende materie in de buurt ervan komt wordt een deel ervan met een fenomenale snelheid van 1/3e van de lichtsnelheid in twee tegengestelde richtingen vanaf de rotatiepolen weggespoten. Die twee jets zijn al lang bekend en gefotografeerd, maar met de negen radiotelescopen van het TANAMI (Tracking Active Galactic Nuclei with Austral Milliarcsecond Interferometry) project is dat nog nooit zó gedetailleerd gebeurd. De nieuwe opname toont een gebiedje van slechts 4,16 lichtjaar in doorsnede en daarop zijn de twee jets te zien met details tot 15 lichtdagen groot. Ter vergelijking: de afstand tussen de zon en de dichtsbijzijnde ster, Proxima Centauri, is zelfs iets groter, met 4,22 lichtjaar. Het zwarte gat zelf is op de opnames overigens niet te zien, maar da’s ook niet zo gek voor een zwart gat. Volgende maand verschijnt een wetenschappelijk artikel in het vakblad Astronomy & Astrophysics over de waarnemingen aan de jets van Cen A. Wellicht dat je haast hebt en daar niet op kunt wachten, dan kan je het artikel ook hier lezen, gratizz en voor nicks. Bron: NASA + Space.com.