28 maart 2024

Studies wijzen op afnemende activiteit van de zon

Een zonnevlek – tikkeltje overdreven qua kleur – met de aarde op dezelfde schaal, ter vergelijking. Credit: The Royal Swedish Academy of Sciences, V.M.J. Henriques (sunspot), NASA Apollo 17 (Earth).

Sedert 1611 wordt in de gaten gehouden of op het zonsoppervlak zonnevlekken zichtbaar zijn. Uit die eeuwenlange studie is naar voren gekomen dat de zon een periode van 11 jaar kent, waarin afwisselend een maximum en vervolgens een minimum in de activiteit optreden, zichtbaar in veel respectievelijk weinig zonnevlekken. In 2008 was er een héél lang durend minimum, gekenmerkt door weinig of geen zonnevlekken. Inmiddels is de zon weer behoorlijk actief aan het worden – onder andere merkbaar aan zonnevlammen en protuberansen, zoals het fraaie exemplaar dat vorige week woendag verscheen – en dat zal leiden tot een nieuw maximum van de huidige cyclus #24 in 2013. Máár – yep, daar komt weer een máár – met dát maximum en volgende maxima zal vermoedelijk iets aan de hand zijn. Drie onafhankelijke onderzoeken hebben namelijk uitgewezen dat er grote kans bestaat dat de zon te maken heeft met een verminderde activiteit. Het langdurige minimum van 2008 – dat een poos in 2009 doorliep – was daar al een voorbode van en het zou goed kunnen dat de zon in 2013 geen krachtig maximum te zien geeft. Vijf en een half jaar na dat maximum zal het volgende minimum vallen, gevolgd door de start van de 25e zonnecyclus. De onderzoekers voorspellen dat die start pas ergens in 2021 of zelfs 2022 zal beginnen óf dat er helemaal geen volgende cyclus start! De zon zou dan in een soort van stilstand terechtkomen, een verschijnsel dat we tussen 1645 en 1715 ook al een keertje meemaakten, het zogenaamde Maunder minimum. Dat leidde toen tot de ‘Kleine IJstijd’, zichtbaar op de talloze winterse taferelen van de Hollandsche Meestersch. De drie verschillende studies hebben ieder op hun eigen wijze beredeneerd waarom de zon minder actief aan het worden is. Bij de ene werd gekeken naar torsionale oscillaties, stromingen van heet plasma diep in het inwendige van de zon, bij de volgende werd de sterkte van zonnevlekken in de afgelopen cycli onderzocht en in de laatste studie was de corona van de zon het studieobject, z’n loeiendhete atmosfeer. Alle drie de onderzoeksgroepen presenteerden vandaag hun bevindingen op een bijeenkomst van de afdeling zonnefysica van de American Astronomical Society (AAS) op de New Mexico State University in Las Cruces. Hier nog een video over de afnemende zonneactiviteit:

Bron: Space.com.

Share

Speak Your Mind

*