Site pictogram Astroblogs

Zonnestorm voor het eerst gevolgd van de zon tot aan de aarde

Credit: NASA/STEREO/Scott Wiessinger

Wetenschappers van de NASA zijn er voor het eerst in geslaagd om een door de zon uitgebraakte hoeveelheid gas volledig te volgen, vanaf het zonsoppervlak tot aan de aankomst bij de aarde. Het gaat om een zogenaamde Coronal Mass Ejection (CME), een gigantische uitbarsting van electrisch geladen deeltjes, een plasma, die met een snelheid van 5 miljoen km per uur door de ruimte kunnen reizen. Eén CME kan wel anderhalf biljard ton plasma bevatten en aangekomen bij het magnetisch veld van de aarde, kan het niet alleen voor prachtige taferelen zoals het noorderlicht zorgen, maar ook kan het voor minder prettige verstoringen van satellieten en van de telecommunicatie op aarde zorgen. Probleem met het volgen van de plasmawolken is dat ze bij het verlaten van de hete zonnecorona gemakkelijk te zien zijn, maar verder in de ruimte hun zichtbaarheid sterk verminderd. Voorbij de baan van Venus is een CME een miljard keer minder helder dan het oppervlak van de maan. Aangekomen bij de aarde benadert een CME het vacuüm en daarmee ook de zichtbaarheid daarvan, eh… zeg maar de onzichtbaarheid ervan. Vandaar dat men geprobeerd heeft het signaal van zo’n CME te versterken en de achtergrondruis van sterren en stof te verwijderen. Met een zonnestorm die op 12 december 2008 uitbarstte op de zon en die vier dagen later aankwam bij de aarde is men er voor het eerst in geslaagd om de volledige te volgen:

Credit: NASA/STEREO/Scott Wiessinger

Om dit huzarenstukje te kunnen doen moet je natuurlijk wel een goed uitzicht hebben van de gehele route van zon tot aarde. Dat uitzicht wordt geleverd door de STEREO-A satelliet, welke in 2006 is gelanceerd en die op het moment van de uitbarsting 104 miljoen km van de aarde verwijderd was. Drie jaar analyseren van de gegevens van STEREO-A van de storm van einde 2008 heeft eindelijk opgeleverd dat men de CME volledig heeft kunnen volgen van zon tot aarde. Door onderzoek zoals dit kunnen de onderzoekers beter voorspellingen doen over de gevolgen die zonnestormen kunnen heben voor de aarde en over de aankomsttijd van die stormen. Hieronder een interessante video over deze waarnemingen:

Bron: NASA.

FacebookTwitterMastodonTumblrShare
Mobiele versie afsluiten